History Of Astrology


u|xgIfqn] h'“uf rnfp“bfsf s'/fx¿ Oltxf;sf cf“vfn] a'lemx]bf{
afns[i0f kf]v/]n
tf/fk'~hsf] ljz]if1 d xf]Og . d Hof]ltifL, cGtl/Ifj]Qf, vuf]nj]Qf of a|Xdf08ljz]if1 xf]Og . ctM tf/fk'~hsf] r'r]rf]nfsf] sk'/L s klg d]/f n]lv b'af]{B ljifo xf] . t}klg of] clt k|frLg zf:q ePsf] x'gfn] o;sf] cf6Aa] hËnleq P]ltxfl;s k|df0f n's]/ a;]sf xf]nfg\ egL zÍf ug]{x¿dWo] Pp6f d klg x'F .
cgGt cfsfzdf slt v/a tf/f 5g\ To;sf] u0fgf x'g ;s]sf] 5}g, t}klg gf}nfv] tf/f eGg] rng xfd|f] ;dfhdf 5 . v/af}+ eGbf klg nfh dfGg'kg]{ s'/fnfO{ nfv dfq eGg afgL k/]sf xfd|f k"j{hn] j0f{g ubf{ clns glhssf 7"nf tf/fk'~hx¿nfO{ /flz gfpF lbP . k|To]s /flzsf] lrq ls e]8f] -d]if_, ls ;fF9] -j[if_, ls b'O{ hDNofxf -ldy'g_, ls uFu6f] -ss{6_, ls /}afw -l;+x_, ls sGg]s]6L -sGof_, ls t/fh' -t'nf_, ls laR5L -j[lZrs_, ls wg'if -wg'_, ls uf]xL -ds/_, ls 3}nf -s'De_ / ls df5f] -dLg_ h:tf] b]lvg] x'gfn] log} cfs[ltsf cfwf/df afx| /flzn] gfd kfP . kfZrfTo k~rfËsf/x¿n] klg glhsaf6 lrq sf]g{ ;lsg] oL afx| /flz -u|xk'~h_nfO{ lrqsfo{ u|xk'~h -;fOGh ckm hf]l8ofs_ gfpF lbPsf 5g\ . hf]l8ofs ;fOg eGg' / /flz eGg' Ps} s'/f] xf] . lognfO{ o'/f]k]nLx¿ qmdzM o;/L u0fgf u5{g\–!, Pl/h -d]if_ . @. 6fp/; -a[if_ #= h]ldgL -ldy'g_ . $= SofG;/ -ss{6_ . %= n]cf] -l;+x . ^= euf]{ -sGof_ . &= lna|f -t'nf_ . *= :slk{of] -j[lZrs_ . (= :oflutfl/o; -wg'_ . !)= Soflk|sg{ -ds/_ . !!= PSjfl/o; -s'De_ tyf !@= lk:s]; -dLg_ . oL a|fx| tf/fk'~hsf] kmf]6f] xfdL b'j} y/Ln] ;dfg b]v]sf 5f}+, t/ st}–st} leGg klg 5 .
pbfx/0ffy{ xfdLn] uf]xL b]v]sf] /flznfO{ kfZrfTox¿ af]sf] b]V5g\ . Tof] xf] ds/ /flz . s'De /flz xfd|f] nlfu kFw]gL{n] af]Sg] 3}nf 5, o'/f]k]nLx¿sf] nflu s'De /flz :jo+ kFw]gL{ 5] . wg'/flz xfd|f nflu wg' 5 t/ kfZrfTox¿sf nflu wg'wf{/L wfg's 5 . k|:6} lrq sf]g{ ldNg] x'gfn] /flzsf gfddf Oltxf; Go"g dfqfdf n's]sf] 5, t/ 3f]l/P/ ljrf/ ubf{ oL j}1flgs gfdleq klg Oltxf; ;'6'Ss gkfOPnf eGg ldNb}g .
afx| /flzx¿ glhs 5g\, k|:6 5g\ / lrq sf]l/g] l:yltdf ePsfn] tL hDd} lrqsfo{ u|xk'~h -;fOGh ckm  hf]l8ofs_ 7xl/cfPsf 5g\, t/ ltgsf gfdn] s]xL dfqfdf ePklg Oltxf; af]s]s} 5g\ . pbfx/0ffy{ afx| /flzdf d]if -e]8f]_ sxnfpg] /flzdf Oltxf; k|z:t n's]sf] 5 . sfzL -s:;fO6_ hfltnfO{ lu|;]nLx¿ qfuf]; -e"t_ egL 3[0ff uy]{ . t/ ha O{;fk"j{ c7f/f}+ ztfAbLlt/ sfzL -v;_ hfltn] cfljisf/ u/]sf] cZjf/f]x0fn] k"j{ lbzfnfO{ O:6 -cflZjg lbzf_ / k"jL{o ;+;f/ -cflZjg ;+;f/_nfO{ cfl;of ag]sf] b]v] ctLtdf uwf -cf;_ eg]/ 3[0ff ul/Psf v;nfO{ cflZjg ;+;f/sf :jfdL dfg] . ltgnfO{ l/emfpg kfqf]sf] k|yd /flzsf] gfd klg ltgn] d]if /fv] . oBlk d]if/flz leq Psf;L k|ltzt hg;ª\Vof v; -s:;fO6_ afx]s c¿s} lyof] . dfpG6 sfb'{s -sflt{s]o lul/_ sf Ps rf}yfO{ sfzL -v;_ dfq} cZjf/f]x0fsf cfljisf/s lyP, t/ tL cNk;ª\Vos sflQs] -v;_n] ubf{ :t'ltsf/ k~rfË n]vs -clwsf+z lu|;]nL_x¿n] kfqf]sf] klxnf] /flznfO{ v; -d]if_sf] dfGotf lbP . o:t} x'G5g\ hxfFsf klg bxLlrp/] kl08tx¿ . af]sf] -qfu|f];_ e"t lyof] u|L;df, 6«]lhs lyof] Tof] / ckzs'g lyof] Tof] . t/ ha d]if b'lgofF -dsb'lgofF_sf låtLo lkmlnk -l;sGb/sf lktf_n] u|L; lht] cK;/jfbL efu{j kl08t cfl:6{;]g -Pl/:6f]tn_n] qfuf]; -af]sf] cyf{t\ v;_ hfltnfO{ lj/]rgsf] l;4fGt dfk{mt\ k|z+;fsf] w'/Ldf k'¥ofP . ce}m 6«]h]8L gfrdf gfRg] snfsf/n] cf]8]sf] af]sfsf] /f}+;lxtsf] 5fnfn] o;sf] kf]n vf]lnlbG5 .
s;n] eGb5 j[z/flz -6fp/;_ cGtl/Ifsf] Pp6f gghf]l8ofs ;fOg xf] eg]/ < Tof] ;fOg cyf{t\ lrqnfO{ ojg Hof]ltifLx¿n] uf]¿ e}m b]v] . lsg v/fof] e}+m b]v]gg\ < lsgeg] ljh]tf sflt{s]o v;x¿sf] cwLgdf /x]sf] tTsfnLg If'b]|l;ofsf] jfif{lul/ -6fp/; kj{t_ eujfg\ h]p;n] ¿kf/fgL -o'/f]knfO{ gfd lbg] o'/f]kf d}ofF_nfO{ uef{wfg ug]{ a]nfdf wf/0f u/]sf] uf]¿n] nIo k"/f ePkl5 u|x0f u/]sf] kj{tsf] ¿k xf] eGg] s'/fdf tTsfnLg If'b|]l;ofnLx¿nfO{ uj{ lyof] . cjZo v;x¿ klg uj{ cg'ej ub{y] jfif{lul/sf] dlxdfdf . xf] o;/L Oltxf; af]Nb5 a[if/flzdf klg . a[ifdf dfq xf]Og vf]h] Oltxf; kfOG5 ldy'gdf klg . Oltxf; aflx/L cfFvfn] dfq b]lvg] s'/f] xf]Og . Tof] x]g{ leqL cfFvf rflxG5 . ldy'g /flzsf] j0f{ z"b| xf] . Tof] z"b| CUj]bsf] k'?if;"Stdf jl0f{t lbJo k'?ifsf] uf]8fdf vf]h] kfOG5 . d}n] lbJok'?ifsf] afx' dfg]sf] 5' ch/a}hfgsf] /fhwfgL afs'nfO{ . d}n] lbJok'?ifsf] d'v dfg]sf] 5' k|frLg z'b|]l;ofsf] s]Gb| cfÍf/f -clË/fClif_nfO{ . d}n] lbJok'?ifsf] pm? -lt3|f]_ dfg]sf] 5' k|frLg d];f]kf]6fldofsf] pm/ ;fd|fHonfO{ . d}n] …v; hfltsf] Oltxf;Úsf] cfj/0fdf lbJok'?ifsf] v'§f] :jLsf/ u/]sf] 5' k|frLg o]d]gnfO{ . cfw'lgs o]d]gsf] ;d'b|L Onfsf ce}m ;f]sf]qg cflv{k]Nofuf] -z"b|åLkdfnf_ sxnfpFb}5 . xf], x/]s z"b| vf]Hg hfg}k5{ ctLtsf] z"b|e"ldd} . h]ldgL vf]Hg klg o]d]g k'Ug}kl5 . cem egf}+ h]d]gLs} cfw'lgs kof{o xf] o]d]g . xfd|f] g]kfnsf] ofDa"n] ;fs{df hDa"åLk hGdfpg ;S5 eg] ptf h]ldgLn] o]d]g lsg ghGdfpg] < kSs} hGdfof] o]d]g h]ldgLn] .
7Ls 5 hGdfof] o]d]g k|frLg h]ldgLn] . t/ h]ldgL t hDNofxf -ldy'g_ kf] x'g'k5{ . ldy'g x'gsf] nflu rfx] wd{sf] xf];\, hfx] ;+:s[ltsf] xf];\, rfx] ;Eotfsf] xf];\, rfx] z/Ll/s agf]6sf] of cg'xf/s} lsg gxf];\ ld;df; rflxG5 . ld:s6 rflxG5 . clnslt klg ToxfF s]xL s'/fsf] klg cb\e't bf]efg 5}g eg] To;nfO{ ldy'g -h]ldgL_ s;/L dfGg] bf]efgsf] bz{g gkfO{sg} < t/ 5Ss k/]+ d o;kfln ToxfFsf ef]sfgfËfx¿ clwgfosx¿sf lj/f]wdf plk|mPsf] b[Zo b]v]/ . ToxfFsf k|bz{gsf/L g/gf/Lsf cg'xf/ z/L/sf] agf]6, cg'xf/sf] 9k / 5fnfsf] /f]ugsf b[li6n] klg ldy'g
-b]fefg_ lyP o'/f]k / Pl;ofaLr . To; x'nsf kRrL; k|ltzt t o'/f]kdf hfFbf k/fO{ gb]lvg] vfnsf lyP . ca kf]n v'Nof] k~rfËsf/sf], z"b| eP/ klg st} klg /fIf; 5}g ldy'g . ldy'gsf ;f7L k|ltzt b]ptf 5g\ . cfwf k|ltzt klg /fIf; st} e]l6Gg ldy'gdf .
b'O{ ;+:s[ltnfO{ dy]/ ldy'g s;n] agfof] xf]nf h]ldgLnfO{ < d]/f] of] k|Zg d};Fu k|:t't 5 . d]/f] pQ/ klg tof/ 5 . d]/f] pQ/ 5 k'?if;"Stsf] d'v -clË/f_af6 a;fOF ;/]sf cË -a|fXd0f_ / z"b|åLksf lgjf;L -z"b|_ aLrsf] nfdf] snx zfGt kf/] jfdg eujfg\n] /fhf alnnfO{ kftfn e;fP/ . alnkIfsf bL3{tdf Clifx¿nfO{ uf}td -cfd' gbLlt/af6 cfPsf uf]kfn_sf] dfGotf lbP/ ldy'gdf kl/0ft u/] jfdgn] z"b|e"ldnfO{ cyf{t\ ;f]sf]qg cflv{k]nfuf] pQ/sf] ;+;f/nfO{ . stf wkfOP t /fhf aln < tL ;f]sf]qg cflv{k]nfuf]eGbf w]/} 6f9f k'¥ofOP . d]/f ljrf/df a|fXd0f ;+:s[lt cyf{t\ j]bsf lj/f]wL czf]s, j]blj/f]wL af}4wd{ / j]blj/f]wL h}gwd{sf ;fh] k"j{h x'g\ jfdg eujfg\åf/f v]lbPsf /fhf jln . d]/f ljrf/df ;gftg wd{ -zq'sf u'? z'qm cGwf x'Fbf klg ltly cflb afg]{ pbf/ wd{_sf lj/f]wdf k|:tfljt 3Dd3f]if -wd{lg/k]Iftfjfb_sf cf/DelaGb' x'g\ jfdgåf/f lgjf{l;t /fhf aln . olb jfdgn] pgLpk/ dGygsf] nfQL gahf/]sf eP of] j]blj/f]wL sbd rflng] lyPg . alnsL kTgLsf kfFr efO k'q -cË aË ;'Xo pTsn slnË_nfO{ jt{dg ul/lbg] Clif bL3{tdf -uf}td cyf{t\ u'tcfd'_nfO{ k~ruf}t gegL k~ruf}8 eGb5 cfhsf] ;fs{ . ;fs{ lar/f]n] lal;{;Sof] ;'d]/ efiffdf ufO{nfO{ u't elgGYof] / uf]7fnf] xf] uf}t oyfy{df . cfd' bl/of gfds gbLlt/ ufO{ r/fpg] uf]7fnf] dfq uf}td xf] . ;d|f6\ 8]l/o; dxfg\n] cfk\mgf clen]vdf uf}tdnfO{ uf}dftf n]vfPsf 5g\ . ;DejtM cfd' bl/ofnfO{ s;}n] dftf klg eGy] . dfemLx¿sf] syfdf cfdf df/]/ v'gf]6 ePsf hf] dfemL 5g\ ltgsL tyfslyt cfdf log} cfd' bl/of x'g\ d]/f ljrf/df .
d ca cf]n{G5' ldy'gaf6 ss{6 -uFu6f]_df . CUj]bsf] k'?if;"Stsf] cg';f/ afx'g -clË/f_ hGdfpg] cfÍf/fdf tLgy/Lsf afx'g afh] lyP . ss{6 -uu{_x¿, h;sf] d"ne"ld k|frLg If'b|]l;ofsf] /fw]o k|b]z -lnl8of_ lyof] . >Ls[i0fsf k'/]t uu{x¿ log} ss{6x¿ lyP . clË/fe"ld -cfÍf/f_sf laR5L -j[lZrs_ hftsf afh]x¿ b'O{ y/Lsf gfu/;Eotf -l;6L, sL6L cyfj sL6 ;Eotf_nfO{ lji0f' eujfg\n] ;'bz{grqmn] sf6]/ Ps x'g lbPgg\ . b'j} sL6 -l;6L cyf{t\ r]bL_x¿nfO{ ;'bz{grqmn] lu+8\g' eg]sf] dfy'/ -/fx' cyjf /f3j_ uf]tsf gfu/x¿nfO{ ltdLx¿ ljk| -lxa|'_ d"nsf xf} egL dl0fk'/]nL 3f]lift ug'{ xf] . em/f{ gfu/ t lz/f]efu -s]t', l;6L, ls6L O_ cflb dfq x'g\ egL o;/L hgfOof] . >L/fd, >Ls[i0f cflbx¿ /f3j d"nsf x'g\ eGg] oxfF lemgf] ;Í]t ldN5 . clË/fsf] cfzLjf{b ljgf g dLgn], g j[lZrsn] g tf uFu6fn] g} afx'gsf] dfGotf kfP . t's]{nL efiffsf] l8S;g]/L kN6fpFbf ToxfF klxnf] -JolSt_nfO{ lj/l~r eg]sf] ;'lgG5 . xfd|f sf]zx¿df klg a|XdfhLnfO{ lj/l~r elgG5 . ljk|lrlQsf08 / dw's}6esf08 /fhf alnsf ;Gtfgn] bL3{tdfsf lj?4 rfn]sf sbd k|tLt x'G5g\ . 
v  
dlxgfsf gfd gIfqdf cfwfl/t 5g\, t/ jf/ -u|x_ Pj+ j0f{ -hft_ /flzdf cfwfl/t 5g\ . k/Gt' qmfO:6]nLx¿sf] cu:t dlxgf rflx+ gIfqdf cfwfl/t geO{ /flzdf cfwfl/t ePsf] 5gs ldN5, lsgeg] cu:ToClifnfO{ s'Deof]lg To;} elgPg . :ki6 5, cu:t dlxgf eg]sf] s'Dedf; xf] . ctM cu:t dlxgf k|foM ebf}d} k5{ . cu:ToClif -s'Deof]lg_sL dftf s'Def gbL cyjf eb|fgbL 7xl/lG5g\ . s'De/flz / cu:t dlxgfsf] gftf o;/L :yflkt x'G5 . s'De/flzsf cfwf/df h'g dlxgfnfO{ o'/f]ksfx¿n] cu:t gfpF lbP k"jf{eb|f gIfqsf] cfwf/df xfdLn] To;}nfO{ ebf} eGof}+ . cy{ o;/L v'N5– ebf}/] eg]sf] cu:6fOg /x]5 . gla;f}{+ ;'eb|f gbL, eb|fgbL, s'Deof]lg, cu:Todftf, s'DefuËf, eb|fuËf cflb ;a} Ppk|mf6]; cyjf j?0ff uËfsf gfd x'g\ . 7Ls o;sf ljk/Lt ldqfuËf, lrqfuËf, ;'ldqfuËf, cZjL gbL cflb 6fOlu|;sf gfd x'g\ . xfdLnfO{ of] 1fg gIfqsf] cWoogaf6 k|fKt ePsf] xf] . j?0ff -o'k|]ml6;_ / cZjL -6fOlu|;_sf] aLrdf /x]sf] d];f]kf]6fldof g} k|frLgtd jf/f0f;L /x]5 eGg] 1fg xfdLnfO{ /flzsf] xf]Og gIfqsf] cWoogaf6 k|fKt x'G5 . hlt P]ltxfl;s 1fg gIfqleq n's]sf] 5 Tolt /flzleq n's]sf] 5}g .
d}n] /flzaf6 P]ltxfl;s tYo plt w]/ JoSt gePsf] t/ gIfqaf6 rflx+ lgs} JoSt ePaf/] ut k[i7x¿df rrf{ u/]sf] 5' . o;y{ /flz ljifos ugyg 5f]8]/  d ca gIfqlt/ a9\b}5' . lgs6sf] :ofgf] l9:sf]n] klg 6f9fsf] ljzfn cfsfznfO{ 9flslbG5 . oxL sf/0f xf] lgs6sf] Pp6f /flzn] 6f9fsf ;af b'O{ gIfqnfO{ cf]u6]sf x'G5g\ . pbfx/0ffy{ d]if /flz gfdsf] lgs6jtL{ tf/fk'~hn] 6f9fsf ;af b'O{ -hDd} clZjgL+hDd} e/0fL+rf}yfO{ s[ltsf_nfO{ cf]u6]sf] x'G5 . s[ltsfsf afFsL tLg efu a[if/flzdf kb{5g\ . ltgdf /f]lx0fL l;Ë} / d[ulz/f cfwf ldn]kl5 a[if/flzn] rr]{sf] gIfqhut\ k"/f x'G5 . cfwf d[ulz/f, l;Ë} cfb|f{ / krxQ/ k|ltzt k'gj{;'af6 ldy'g /flz k"/f x'G5 . kRrL; k|ltzt k'gj{;', hDd} ltio -k'io_ / hDd} cZn]iffaf6 ss{6 /flz k"/f x'G5 . cª\u|]hLdf clZjgLnfO{ cfGb|f]d]bf, e/0fLnfO{ PlSjnf, s[ltsfnfO{ cf}l/uf, /f]lx0fLnfO{ af]bt];, d[ulz/fnfO{ Soflg; d]h/, cfb|f{nfO{ Soflg; dfOg/, k'gj{;'nfO{ Sof/fOg, ltionfO{ Sofl:;cf]lkof Pj+ cZn]iffnfO{ s]Gtfp/ elgPsf] 5 . d]if/flzsf] af/ dËn, hft Iflqo / jZo -k];f_ rt'ikb
-kz'kfng_ 5 . a[if/flzsf] af/ z'qm, hft j}Zo / jZo rt':kb -kz'kfng_ 5 . ldy'g/flzsf] af/ a'w, hft z"b| / jZo låkb -s[lif jf Jofkf/_ 5 . ss{6 /flzsf] af/ ;f]d -c;'/ cyjf cgfo{_, hft afx'g / aZo hnr/ Joj;fo 5 . o;/L If]qLb]lv afx'g;Ddsf] Ps k]m/f] ;lsG5 . k'gM 5]qLaf6} csf]{ k]m/f] yflnG5 .
bf];|f] k]m/f]df klg gf} gIfq} 5g\ / rf/} /flz 5g\ . d3f hDd}, k"jf{kmfNu'gL hDd} / pQ/fkmfNu'gL rf}yfO{ ldnfP/ l;+x /flz k"/f x'G5 . o;sf] af/ cfOt, hft 5]qL / jZo -k];f_ rt'ikb -kz'kfng_ 5 . pQ/fkmfNu'gL krxQ/ k|ltzt, x:tf hDd} / lrqf cfwf ldnfP/ sGof /flz k"/f x'G5 . sGofsf] af/ a'w, hft j}Zo / jZo -k];f_ låkb -s[lif / Jofkf/_ 5 . t'nf/flzdf lrqf cfwf, :jflt hDd} / ljzfvf krxQ/ k|ltzt 5 . t'nf/flzsf] af/ z'qm, hft z"b| / jZo -k];f_ låkb -Jofkf/ / v]tL_ 5 . j[lZrs /flzdf kRrL; k|ltzt ljzfvf, hDd} cg'/fwf / hDd} Ho]i7f gIfq k5{g\ . j[lZrssf] af/ dËn, hft afx'g / jZo -k];f_ sL6kb jf l;6L Joj;fo -cyf{t\ gfu/Joj;fo_ 5 . bf];|f] k]m/f]df kg]{ gj6} gIfqsf gfpF cª\u|]hLdf oL x'g\ d3f -l;k]mp;_, k"jf{kmfNu'gL -s]t';_, pQ/fkmfNu'gL -blIf0fL q'mS;_, x:tf -l;Ug;_, lrqf -8«fsf]_, :jflt -Pl/8]g;_, ljzfvf -xs'{n;_, cg'/fwf -xfO8«f_ tyf Ho]i7f -nf;]tL_ .
t];|f] cyjf clGtd k]m/f]df klg cf/Dedf 5]qL clg j}Zo, clg z"b| / ;a}eGbf k'5f/df afx'g kb{5 . o; k]m/f]sf] k|yd /flz xf] wg' . wg'sf] Onfsfdf kg]{ gIfqx¿dWo] d"n hDd}, k"jf{iff9f hDd} / pQ/fiff9f rf/ cfgf -kRrL; k|ltzt_ dfq} x'g\ . wg'/flzsf] af/ laxL, hft 5]qL / jZo
-k];f_ dg'io -bf;Jofkf/ <_ xf] . uf]vf{etL{– s]Gb| v'Ng'k"j{ g]kfnsf] klg ;jf{lws 7"nf] Joj;fo bf;k|yf g} lyof] . o; Joj;fonfO{ g]kfnsf] ;'b"/klZrd / dWoklZrdf xf08'k|yf elgGYof] . o; k]m/f]df kg]{ bf];|f] /flz xf] ds/ . ds/sf] Onfsfdf krxQ/k|ltzt pQ/fiff9f, hDd} >j0fL / cfwf 3g]i6f x'g\ . >j0fL / pQ/fiff9fsf] aLrdf clelht gIfq klg b]lvG5, t/ clelhtsf] pNn]v k"jL{ k~rfËdf ;Lldt 5 . s'De/flzdf cfwf 3g]i6f, k"/} ztleiff / kRrL;  k|ltzt k"jf{efb|f gIfq kb{5g\ . o; k]m/f]sf] clGtd /flz dLg xf], h;df k"jf{efb|f kRrL; k|ltzt, pQ/fefb|f ;a} / /]jtL hDd} kb{5g\ . ds/ /flzsf] af/ zlg, hft j}Zo / jZo -k];f_ rt'ikb -kz'kfng_ xf] . s'De/flzsf] af/ zlg, hft z"b| / jZo -k];f_ låkb -s[lif / Jofkf/_ xf] . dLg/flzsf] af/ laxL, hft afx'g / jZo -k];f_ hnr/ -dT:of3ft / ;fd'lb|s 8s}tL <_ xf] . cª\u|]hLdf d"n gIfqnfO{ ln/f, k"jf{iff9fnfO{ clkmps;, pQ/fiff9fnfO{ cf]lzcf]g, >j0fLnfO{ k]uf/;, 3g]i6fnfO{ k:o'{;, ztleiffnfO{ klKk;, k"jf{efb|fnfO{ p;f{, pQf/fefb|fnfO{ 5f]6L p;f{ / /]jtLnfO{ j]nf -hnofqf <_ elgG5 . t/ >j0fL / pQ/fiff9fsf] aLrdf /x]sf] clelhtsf] cª\u|]hL d}n] k]mnf kf/]sf] 5}g . cNk1fgsf] sf/0fn] xf]nf . /flz k¥of] clelhtsf] ds/ g} . clelhtsf] af/ 7Ls >j0fLsf] e}m zlg 5 . hft klg >j0fLs} e}+m j}Zo 5 . jZo klg >j0fLs} e}+m rt'ikb 5 . j}/of]lg, u0f / cf;g eg] clelhtsf] cfwf wg'/flzsf] pQf/fiff9f;Fu / cfwf dfq >j0fL;Fu ldN5 . clelhtsf] of]lg eg] k"jf{w{sf] pQ/fiff9f;Fu ldN5 t/ pQ/fw{sf] clelhtsf b'O{ kfp g >j0fL g tf pQ/fiff9f;Fu} ldN5g\ . tL b'O{ kfp -hf]vf_sf] of]lg ch -af]sf]_ 5 . s] kfZrfTo k~rfËn] ds/ /flznfO{ uf]xL gdfgL af]sf] -Soflk|sg{_ dfg]sf] clelhtsf log} b'O{ kfp -hf]vf_ af]s]bfO ePsf] cfwf/df t xf]Og < d e}+m d"v{ kl08tn] of] k|Zg u/]sf]df dfkm kfpnf g} .
d]/f lj1fgsf u'? j]bfgGbemf eGg'x'GYof] rGb|dfsf] k|sfz k[YjLdf cfpg Ps ;]s]G8 klg nfUb}g . ;"o{sf] k|sfz k[YjLdf cfOk'Ug Ps ldg]6 klg nfUb}g . k/Gt' w|'jtf/fsf] k|sfz k[YjLdf cfOk'Ug *) jif{ nfU5 . cfsfzsf gf}nfv] tf/fdWo] slt tf/fsf] k|sfz k[YjLdf k'Ug xhf/ jif{ nfUnf . k|sfz Ps ;]s]G8eGbf sd ;dodf k[YjLdf k7fpg] rGb|df k'u]/ kms{g emG8} PsxKtf nfU5 eg] Ps xhf/ jif{df k|sfz xfdL;Dd cfOk'Ug] tf/f;Dd k'Ug slt nfUnf, o;sf] pQ/ lbg] Ifdtf dfG5]sf] 5}g . t}klg lj1fg lxDdt ub}{5 :j= z}n]Gb|s'df/ pkfWofon] ;u/dfyfnfO{ xfFs lbP e}+m cGtl/IfnfO{ xfFs lbg  . d rflx+ s'g} afpGg] kmn l6Kg xft gk'u] klg pk|mL–pk|mL ?vd'lg gfr] e}+m gfRg] sf]l6sf] JolSt ePsf]n] xft dfl:t/ k}mnfP/ gfRb}5' . d k/dlktf cGtl/If;Fu Ifdf dfUb} gIfqx¿sf] ;xfotfn] dfgjOltxf; hfGg] nf]enfO{ O:t]dfn ub}{5' .
gIfq ;QfO{; egf}+ ls c6\7fO{; < h] eg] klg s'/f] pxL xf] . xfd|f k"j{hx¿ eGy]– afx|;QfO{;sf s'/f gu/\ . afx| /flz / ;QfO{; gIfq hfGg] ljåfg\sf] ukmnfO{ o;f] elgPsf] xf]nf . d tL b'O{af/] s]xL ghfGg]sf] ukm klg afx|;QfO{;sf] eof] eg] dfkm kfpFnf g} . nf} t yfnf}+ clZjgL gIfqaf6 cfk\mgf] ugyg d . ha clZjgL PGb|f]d]8f xf] egL ukm yfNg} cfF6sf] lyPF, plk|mP Pshgf cGtl/Ifzf:qL . afk|]m Û Tof] PG8«f]d]8f Hofb} 7"nf] 5 . Tof] j]un] k[YjL ePlt/ cfpFb}5 . Tof] oxfF cfOk'Uof] eg] k[YjL t s] ;f}/d08nsf] dflns ;"o{ klg w"nf]lk7f] x'g]5 . t/ Tof] oxfF cfOk'Ug s/f]8f}+ jif{ nfUg ;S5 . tL dxf]bo;Fu dfkmL dfUb} d Oltxf;lt/ kmls{PF . d}n] eg]+ PG8«f]d]8f eg]sf] d]l86]/f{lgog ;L -e"dWo;fu/_sf] cf;kf;sf] g/ hflt -dfG5]_ eg]sf] xf] . tL PG8«f]d]8f
-clZjgL_x¿nfO{ o'/f]klt/sfx¿ klxn] of; -uwf_ eg]/ 3[0ff ub{y] . Pl;ofsf] k|frLg cy{ uwfsf] b]z g} xf] . t/ oL uwfx¿dWo] Pp6f -sflt{s]o_n] ha cfk"mn] kfn]/ df;' dfq vfg] k|of]hgdf ;Lldt 3f]8fnfO{ cZjf/f]x0fdf k|of]u ug{ yfn] ltgsf] htftt} k|z+;f x'g nfUof] . tL cflZjgx¿dWo] sf]xL x:tL -lx§]nL cyjf e/0fL_ lyP, sf]xL vf; cflZjg -v;_ lyP / sf]xL sflt{s]o v; lyP . oL v;x¿nfO{ sfzL klg elgGYof] . :ynut pRrf/0fe]bsf cg';f/ oL sLz sxnfpFy] . ;'?df sLz ;fd|fHodf k'u]sf v; -sLz_x¿n] 5fub]j PGsLnfO{ k"hf u/] . t/ ha tL d];f]kf]6fldofsf] ;+:sf/df lanfP tL sLznfO{ sflt{s]o jGw'x¿n] afFb/ -sLz_ gfpF lbP .
sflt{s]o v;x¿sf] s]Gb| lyof] vf08jb]z -sfb|je"ld_ . o;nfO{ kfqf]n] clUgs'08f;g eg]sf] 5 . cZjf/f]x0fsf] cfljisf/ x'g'k"j{ g} s[ltsf gIfq cyf{t\ clUgs'08f;g -vf08jb]z_af6 a;fOF ;/]/ s[ltsfsf rf/ kfp -cOpP_dWo] Ps kfp -c_ k'?if;"St cg';f/sf] 5]qL pTkGg  ug]{ afx' -cyf{t\ ch/a}hfgsf] afs'_lt/ uO;s]sf] lyof] . Tof] afx' k'Ug] sflt{s]o g} cZjf/f]x0fsf] g]tf eof] . Pl;ofnLx¿nfO{ uwf -of;_ eg]/ 3[0ff ug]{]{ o"/f]k]nLx¿n] ca ltgnfO{ 7"nf] k|z+;f u/] kfqf]sf] k|yd /flz PG8«f]d]8f -clZjgL_af6 yflng] gIfqnfO{ d]if -Pl/h cyf{t\ af]sf]_ :jLsf/ u/]/ . ;To s'/f] s] xf] eg] sfzL -v;_ hfltsf ;Dk"Ho eujfg\ PGsL af]sf] g} lyP . v; hflt -sflQs]_sf ;Dk"Ho eujfg\ s'df/ sflt{s]o -if8fgg_sf 5j} 6fpsf af]sfsf ePaf6 of] s'/f] :ki6 x'g cfpF5 . Pp6f 7"nf] u|Gydf klg c6fpg d'l:sn kg]{ clZjgLaf/] xfn of] eGbf w]/ gn]vf}+ .
v  
clZjgL gIfqn] Oltxf;df 5f]8]sf] 5fkaf/] olt eg]kl5 ca xfdL e/0fL -PlSjnf_ eP7fpF k'U5f}+ . xfdL e/0fLnfO{ xfQL eG5f}+ t/ klZrd]nLx¿ PlSjnfnfO{ rLn eG5g\ . xfQLn] kfPsf] csf]{ ;+1f gfu xf] . nfU5 dnfO{, cfk"mnfO{ edL{ eGg] du/ -nfËf÷gfu_ / cfk"mnfO{ xfQL eGg] e/0fL Ps} x'g\ . b'j} nfËf -gfu_ x'g\ . cyf{t\ xfQL x'g\ . 7Ls 5, e/0fLsf] csf]{ kl/ro PlSjnf -rLn_ klg unt 7xl/Gg . lsg la;{g] xfdLn] rLn u?8 klg x'g;s5 . lk|mlhofsf zf;s cfk"mnfO{ uf]l8{o;
-u?8_ n]Vy] . ;fty/Lsf cflZjgn] tfg]sf] /ysf ;f/yL u?8 g} lyP . u?8sf klg dflns lyP sfzL g/]z c . cyf{t\ ç -c
+p+d_ dWo] c rflx+ . To;} lj/l~rnfO{ k|yd eg]sf xf]Ogg\ t's]{nLx¿n] .
ca cfof] s[ltsfsf] kfnf] . s[ltsf cyf{t\ cOpP . oL dWo] d]if /flzdf k|j]z kfP/ k|ltli7t eof] cflZjg c . z]if -OpP_ a[if/fzLdf k/] . oL j}Zo sxnfP . k'?iffy{ u¥of] PSnf] cn], t/ h; kfP j}Zo ag]sf OpPn] klg . klZrd]nLx¿ hDd} s[ltsfnfO{ /yf/f]xL -cf}l/uf_ dfGb5g\ . clZjgLsf rf/} kfp -r'r]rf]nf_ v; eP klg ltgnfO{ af]sf] eg]sf] ;'lg+b}g .
a[if/flzsf] s]Gb| afif{lul/ -6fp/;_sf] cf;kf;df lyof] . clUgs'08f;g sflt{s]o -OpP_sf cltl/St jfiff{lul/df /f]lx0fL d"nsf gfu / d[ulz/fd"nsf gfu klg lyP . ge'nf}+ oL gfux¿ klg lx§]nL -x:tL_ lyP . oL lyP lk|mlhofnL -u?8_sf zq' . /f]lx0fLnfO{ klZrdfx¿ af]bt]; -uf]7fnf]_ dfGb5g\ clg d[ulz/fnfO{ Soflg; d]h/ -7"nf] s'Ss'/_ dfGb5g\ . /f]lx0fL gfdsL gbL jfif{lul/
-6fp/;_ lgs6 k]mnf k/]sL 5g\ . ctM ToxL+sL uf]7fNgL /lx5g\ oL gbL . d[ulz/f gfdsL uf]7fNgL lbbLnfO{ gfu dfGb5 ;gftgL kfqf], t/ ltgnfO{ 7"nf] s'Ss'/ dfGb5 ljwdL{ kfqf] . gfu -xfQL_nfO{ s'Ss'/ lsg dfg]sf] xf]nf < k|Zg hl6n 5 . d[usf] 6fpsf] s'Nrg] -d[ulz/f_sf] sfd ug]{ gfux¿ /utn] lx§]nL -gfu_ eP klg sd{n] s's'/ ePsf] of] k|df0f xf] . sf/0f d[u -efu{j_sf] 6fpsf] s'Nr]sf] x'Fbf tL xfd|f nflu gfu -xfQL_ eP klg klZrdfx¿sf] nflu s'Ss'/ 7xl/P .  jfif{lul/lt/af6} k'm/ft gbL -Ppk|mf6];_ hGdg] x'gfn] / ToxL gbLn] tn uP/ k'?if;"Stsf] bflxg] lt3|f] lgdf{0f ug]{ x'gfn] jfif{lul/sfx¿ j}Zo eP . d[ulz/fsf] k|yd b'O{ kfp -a]af]_sf ;fy} a[if/flz ;dfKt x'G5 . d[ulz/fsf clGtd b'O{ kfp -sfsL_;Fu ldy'g /flz yflnG5 .
jfif{lul/sf] dfpG6 c/f/tlt/ kms]{sf] efudf hlt d[ulz/]nL -sfsL_ lyP tL kl5 z"b|e"ld a;fO{+ ;/]kl5 z"b| sxnfP . l5d]ssf] dfpG6 c/f/t -cf/e6lul/, cf/§lul/ of e§lul/_ n] g} cfb|f{ gIfqnfO{ gfpF lbof] eGg] s'/fdf zÍf 5}g . cfb|f{nfO{ klZrdfx¿ Soflg; dfOg/ -5f]6L s'QL_ eG5g\ . xfd|f] ;gftgL kfqf]df klg of] s's'/ g} 5 . xfd|f] kfqf]df k'gj{;' gfdn] k|l;4 gIfqsf z"b|x¿ k|frLg If'b|]l;ofsf] a'gaf{;L eGg] 7fpFaf6 a;fO{+ ;/]/ k'?if;"Stdf z"b| ePsf la/fnf x'g\ . d}n] hDd} la/fnfx¿nfO{ lj6\7nb]z -O6nL_af6 cfPsf dfgj dfg]sf] 5' . lj6\7nb]zaf6 j'gjf{;L cfP clg z"b|nf]s -;f]sf]qf_ uP/ z'b| eP . z"b|nf]s -k'gj{;'_sf] clGtd kfp -xL_ rflx+ clË/fk'/Ld} /xØf] / afx'g x'g ;kmn eof] .
a'gaf{;L -k'gj{;'_sf] lj6\7n d"ntM z"b| 5, t/ ss{6nfO{ 6]Sg ;kmn efu -xL_ rflx+ afx'g 5 . rfx] z"b| xf];\ rfx] afx'g ;a} lj6\7n -la/fnf]÷O6nL_sf] /ut Ps} xf] . Tof] Sof6 geO{ Sofyf]lns s;/L eof], ;f]rf}+ . Sof6–;Eotf / lj8fn -lj6\7n_ ;EotfnfO{ sG:6flG6gf]kn lgs6sf] a'gaf{;L;Fu / 6«f]osf] dxf;d/l;t hf]8\g dxfslj elh{nsf] dxfsfJon] klg ;3fpg ;S5 . 7Ls k'gjf{;Lsf] xL–gfds la/fnf] e}m+ ltio -x'x]xf]8f_sf hDd} kfp af]sfk|;fb cyf{t\ chsfGt eGg ldNg] afx'g 5g\ kfqf]df . eGgfn] k'?if;"Stsf] uLt ufOg] a]nfdf oL afh] x'g kfP clË/f nf]sdf ;f] ;dodf ePsfn] . cGtl/Ifleq ;f/f ;[li6sf] cgflbb]lv cgGt ;Ddsf] ufyf eP e}+m dfG5]n] gfpF sf8\g EofPsf ltgsf ;+1f cyjf x'lnofleq dfgjsf] Oltxf;;Dd 5 eGg] s6';To o;/L hfx]/ x'G5 .
uFu6f] gfpF kfPsf afx'g afh] -ss{6_n] cf]u6]sf] ltio -k'io_ af]s]bfO dflgG5g\ kfqf]df, t/ tL ;j{q af]s]bfO 5}gg\ . dLg/flzn] gfpF sf8]sf] lk:s]; -k'io_df / du/;dfhdf kfOg] l8:of
-ltio_ df tL df5f klg 5g\ . k'io k"mnsf] y'Fuf] -k'ik_ ePsf] 5 xfd|f] ;dfhdf / k"mnsf] y'Fuf]
-t'is_ ag]sf] 5 xfd|} ;dfhdf . clg O6nLdf of] ltio k"mnsf] au}+rf -t':sfgL_ aGg k'u]sf] 5 clqnf]s -Pq'l/of_ gfds :yndf . To; 7fpFlg/ ce}m+ afl6sfk'/L -k\mnf]/]G;_ 5Fb}5 . t/ k'?if;"Stsfnn] clË/fnf]sdf ePafkt afx'g x'g kfPsf] o; k"mnsf] y'Fuf]nfO{ v; -af]s]bfO_sf ¿kdf lrGof] . v;x¿ afx'g klg x'g\ eGg] k|df0f xf] of] af]s]bfO . g]kfnL 5]qLx¿ xf], ;'g sfg yfk]/ Û xfdL dfq v; xf}+  egL g]kfndf csf]{ !)$ jif{sf] efu x;'/]/ lnAofsf] u2fkmL aGg] ltd|f] ;kgf ;xL xf]Og . ;'g, xfdL afx'gx¿ klg v; xf}+ . v; -as/L_ uf=lj=;sf] s]Gb| a/dk'/f lsg 5  la/f6gu/df < s] as/Lsf] a/dk'/f afx'g afh] xf]Og <
ss{6sf] cZn]iff k'gM la/fnf] 5 . d"n lj6\7n -la/fnf]÷Sof6÷Sofyf]lns_ n'sfPsf] 5}g  kfqf]n] . t/ k'?if;"Stsf] ufogsfndf clË/fnf]sdf /x]sfn] afx'g x'g kfof] of] cZn]iffn] . d"iff vfg] sfd ;fFksf] klg xf] / la/fnf]sf] klg xf] . d";fsf] zq' eGg] Zn]if -;fFk_ cy{ nfUnf egL pSt e|dnfO{ lgjf/0f ug{ cZn]iff eof] of] la/fnf] . d";fsf] zq' x'F t/ la6\7n -la8fn_ x'F, ;fFk xf]OgF d egL s'n{g] afx'g xf] cZn]iffsf] la/fnf] . Psflt/ ;fFk e}+m zq' / csf]{lt/ la8fn e}+m zq' Û b'O{ b'bf{Gt zlStsf aLrdf k/]/ klg d";f] s;/L afFRof], xfdL of] s'/f] d3fsf] bzuhf s'Nr]/ l;+x/flzdf k'u]kl5 rfn kfpg]5f}+ .
nf}, k'Uof}+ xfdL l;+x/flzsf] d3fdf . cem egf}+ Iflqo xf}+ eGg] d";fx¿ eP 7fpF . hnsf ;fFk gfu x'g\ . cyf{t\ tL edL{ -e/0fL jf nfËf_ x'g\ . tL Gofp/L -u?8_sf dfq zq' x'g\, tL d";fsf zq' xf]Ogg\ . t/ :ynLo ;k{x¿ d";fsf 7"nf zq' x'g\ . d}n] :nfe, ;a{, >fj0f cflbnfO{ ;k{ dfg]sf] 5' . s]Gt'defifLx¿ ;k{nfO{ sk{ eGby] . oxL sf/0f xf] ltgn] ;k{lul/nfO{ sfk]{lykg kj{tdfnf gfd lbPsf 5g\ . o'/f]kdf ;t]dx¿ ;lk{n eGg ;k]{G6fOg eGby], t/ s]Gt'dx¿ sfk]{lyog eGby] . xf], oL ;k]{G6fOg / sfk]{lyogx¿ d";fsf zq' lyP, 7Ls lj6\7n -la/fnf]_sf sf]l6sf zq' .
wGojfb lbg'k5{ d";fx¿n] g]u':gfuf:t -gfu/fh÷3g3fª\3n_x¿nfO{ h;n] d";fnfO{ zq' dfg]gg\ . e]lg;sf] k'/fgf] gfpF e]g]tLnfO{ xfd|f k'/f0fdf ljgtf elgPsf] 5 . k'/f0fn] ljgtfsf b'O{ efO 5f]/fsf] j0f{g u/]sf] 5 – Ps c¿0f / csf{] u¿8 . c¿0fsf] gfd u|L;sf] Oltxf;df cf}/fgf]; 5 . u?8sf] gfd k|frLg If'b|]l;ofsf] Oltxf;df efu{je"ld -lk|mlhof_sf] :jfdLsf ¿kdf plNnlvt 5 . /fhf uf]l8{o;sf] gfddf lgld{t lk|mlhofsf] /fhwfgL uf]l8{odnfO{ ;+:s[tdf u?8k'/L, ?Sdk'/ cflb gfdn] JoSt ul/Psf] 5 . o;nfO{ ;'j0f{uf]q cyjf :j0f{k'/L klg elgPsf] 5 . oL u?8x¿ gfu -nfËf_sf zq' geP klg ;k{sf zq' lyP . oL u?8x¿ lj6\7n -lj8fn_sf klg lxt}ifL lyPgg\, lsgeg] ljgtfe"ld -e]g]tL÷e]lg;_sf a}gt]ox¿nfO{ nv]6]sf] /f]dsf lj6\7n -la/fnf_x¿n] lyof]] . ctM uf?8x¿ cfk"mnfO{ ljgtfe"ldaf6 nv]6\g] lj6\7nsf afkmj}/L ePsf] e]b k|frLg If'b]|l;of lgjf;L d";f -d"lifs_x¿nfO{ yfxf lyof] . kmn:j¿k k|frLg If'b]|l;of lgjf;L d";f -d"lifs_nfO{ lj6\7n / ;k{ b'j}n] s]xL ug{ ;s]gg\ . jf:tjdf lj6\7n Pj+ ;k{ -Znfe_n] d"iff eg]/ x]k]sf] d3f d]if /flz -Pl/h_nfO{ gfd lbg] v; lyof] . ;+;f/df cZjf/f]x0fsf] cfljisf/ u/]sf] o;s} sfzL k'vf{n] lyof] . kfqf]sf ;a} 5]qLx¿sf] klxrfg o;};Fu cfab\w 5 . d]if /flzdf v;nfO{ e]8f] -af]sf]_ eg]/ x]lkof], l;+x/flzdf d";f] eg]/ x]lkof] / wg'df s's'/ eg]/ x]lkof] .   afFb/ eg]/ x]lkPsfx¿ rflx+ cGt3f{tL v; x'g ;S5g\ . >j0fLsf Soflk|sg{ ;d"xsf v;nfO{ / k"jf{kmfNu'gLsf zfog -;fFk_ ;d"xsf v;x¿nfO{ afFb/ eGg'sf kl5 oxL s'/fsf] xft x'g'k5{ . cyjf gfu -zfog_ eP/ klg v; -tyfslyt s'Ss'/_sf] lj/f]w u/]sf] x'gfn] k"jf{kmfNu'gL afFb/ 7xl/Psf] xf]nf .
v  
xfdL oltv]/ d3fd} 5f}+, ctM k"jf{kmfNu'gLsf] zfog;Dd clxn] k'Ug' Ps k|sf/sf] xtf/f] dfq xf] . ctM g5f]8f}+ d3fnfO{ . 3]fu / df3f]u e}+m ljZjJofkL cg'>'ltdf k]mnf kg]{ k|;Ësf] df3f]u;Fu ;DaGw /fV5 xfd|f] df3n] . OGb| o;} df3f]us} cfwf/df d3jf sxnfP . k|frLg If'b|]l;ofdf 3f]unfO{ uf]u / df3f]unfO{ dfuf]u eGy] . a]nfOtdf oL b'O{ aemf}6]x¿sf] gfddf ag]sf] :df/s nG8gsf] luN8xndf 5 . c/ax¿ oL b'O{nfO{ qmdzM ofh'h / dfh'h eG5g\ . xfd|f] afnsyfsL 3f]U3] /fgL 3f]usL gflosf x'g\ . xfd|f] d'u' xf] df3f]u / l5d]sL dfg;/f]a/lt/sf] u'u] xf] 3f]u . d]/f ljrf/df ldq/fi6« ef/tsf] u'h/ft 3f]u xf] / ToxfFsf] dxf/fi6« df3f]]u -dwjf M OGb|_ xf] . oqf] zlStzfnL d3jf -d3f_nfO{ d";f] 7fg]/ x]Kg]x¿ lyP la/fnf / ;fFkx¿ . d3f -df3f]u_sf] zq' 3f]u -uh_ gx'g'kg]{, lsgeg] uh t gfu -xfQL÷lx§]nL_ xf] . k/Gt' sf/0fjz pm lj6\7n Pj+ ;k{x¿sf] k|efjdf k/]/ 3f]Uu]/fhf -3f]u_ eP/ klg d3jfsf] zq' x'gk'Uof] . k'/f0fdf 3f]Uu]/fhf -lsª ufOh]; cyjf hfOh]h_nfO{ sfzL/fh OGb|B'Dgsf] cjtf/ dfg]sf] 5 . k'/f0fn] OGb|B'Dgsf] cjtf/ :jLsf/ u/]sf] 3f]Uu]/fhfn] kfksf] kmn ef]U5 uh]Gb|df]If cGtu{t . pm d3jf -OGb|_åf/f k/f:t x'G5 . OGb|n] p;nfO{ P]/fjt xfQL agfpF5g\ . p;sf] gfd -P]/fjt_ s} cf8df klR5dfx¿n] d]if /flznfO{ Pl/h eg]sf x]fnfg\ . Pl/h -v;÷af]sf]_ eP/ klg gfu -xfQL_sf] clego u/]sfn] pm P]/fjt sxnfPsf] x'g;S5 . pm cyf{t\ xfd|f s]6fs]6Ln] ce}m glal;{PsL 3f]Uu]/fgLsf] :jfdL . d Ps jfSo Pp6f cem yk"F–u'Uu's6]nsf] k"j{h Û s'Ss'/ s6]n ufnL xf], t/ ;f] ufnL klg Oltxf;;Ddt 5, lsgeg] v;n] kfPsf ufnLdWo] Ps s'Ss'/ klg xf] . v;sf] Ps zfvf -zs_nfO{ ce}m O/fgsfx¿ s'Ss'/ -;u_ eGb}5g\_ .  u'KtsfnLg s]xL clen]vdf zs -v; hfltsf] O/fgL zfvf_nfO{ s'Ss'/ elgPsf] 5 .
l;+x/flzsf] af/ cfOt xf], hf] 5]qLsf] dfq k]jf 5 . ss{6 /flzsf] ;f]daf/ klg, 7Ls To;/L g}, afx'gsf] dfq k]jf 5 . cfo{ eg]sL dftf clblt -C_sf] ;Gtfg ePsf]n] d}n] ;"o{nfO{ cfo{ dfGg] u/]sf] 5' . ;f]d -xcf]d_ c;'/ -cx'/_sf] df:6/ -d:t_ ePsf] cfwf/df d}n] rGb|dfnfO{ cgfo{ dfGg] u/]sf] 5' . a'w cfk\mgL cfdf -tf/f_sf lt/af6 cfo{ 7xl/g] x'gfn] cfk\mgf cgfo{ lktf -rGb|df_nfO{ 3[0ff u5{ . cfk\mgf cgfo{ lktf -rGb|df_nfO{ 3[0ff ug]{ a'wnfO{ dËn b]lv;xGg . l;+x/flzsf] l;+xsf] zq' kfqf]df xfQLnfO{ dflgPsf] 5 . kSs} of] P]/fjt xfQL xf] . o;dfly r9\g] l;+x x'g\ d3f
-d3jg\MOGb|_ . lognfO{ x]k]/ d";f eGg] sf]–sf] x'g\ o;cl3 g} atfOof] . l;+x /flzsf] d3fsf] cf;g dlxif -e}+;L_ 5 . eGgfn] u|L;sf] dlxifk'/L -dfOl;gL_ df3f]usf] ljkIfL lyof] . k/Gt' of]lg d";f] eP klg k"jf{kmfNd'gLsf] ljkIfL zLnf 5 . Tof] zLnf ;fOn]l;of xf] cyjf xf]Og, vf]hL x'g afFsL 5 . pQ/fkmfNu'gLsf] of]lg ufO{ 5, / k|yd Ps kfp -6]_ dfq l;+x /flzdf 5 . afFsL tLg kfp -6f]kkL_ sGof/flzdf 5g\ . o'uf}+ lalt;Stf klg cfhsf] If'b|]l;ofdf Pp6f 7fpFsf] gfd sf]Gof 5 . o;n] k|frLg sGofsf] ;Demgf lbG5 . ufO{sf] zq' af3 dfGb5 kfqf]n] . o;leq klg Oltxf; n's]sf] 5 . af3 elgof] 6fOlu|; -lrqf_ gbLnfO{ . To;nfO{ ldqf, ;'ldqf, cZjL cflb klg elgGYof] . o;sf] ljzfn uf}r/ c;'/lIft ePsfn] oxfFsf r/gdf rg{ cfPsf ufO{x¿nfO{ x/0f u/]/ eufOGYof] / sf6]/ ef]h n8fOGYof] . oxL sf/0fn] xf]nf kfqf]df ufO{sf] j}/L af3 dflgof] . 6fOlu|; gbLaf6} cª\u|]hx¿n] af3nfO{ 6fOu/ eGg hfg] .
6fOlu|; gbL j}lbs lbJo k'?ifsf] b]a|] lt3|f]nfO{ Gjf/fg ug]{ cfwf/ klg xf] . j}lbs k'?if;"Stsf] bflxg] lt3|f]sf] gfd rflx+ pm¿ -a?0ff÷Ppk|mfl6;_ lyof] . Ppk|mfl6;sf] zflAbs cg'jfb ;'eb|f x'G5, h;n] xfdLnfO{ kfqf]df z"b| k"jf{efb|f dfk{mt\ lbG5 . ebf} dlxgfnfO{ gfpF lb+bf g cf]bf{ Ppk|mfl6; -cf}j{uËf_ z"b| alg;s]sf] x'G5 . of] j}Zo Onfsfdf 5Fbf o;n] vf; k'?iffy{ ub]}{g . tLgj}Zo 5g\ kfqf]sf . Pp6f a[if/flzsf] jfif{lul/ -6fp/;_ eP/ aUg] Ppk|m]l6; e}xfNof] . gfd} pRrf/0f gu/L ;'6'Ss} Ppk|mfl6;n] j}Zosf] e"ldsf v]ln5g\ jfif{lul/lt/} eGg] s'/f] a'e\mg'k¥of] xfdLn] . csf]{ e"ldsf v]Nof] 6fOlu|; -lrqf÷lt3|]ubL_n] j}Zosf] xfSsfxfSsL . oL eP ;fwf/0f dfG5]sf b'O{ lt3|f . t/ kfqf]df t t];|f] j}Zo -lt3|f]_ klg 5 . Tof] cf/De x'G5 pQ/fiff9fsf] clGtd tLg kfp
-e]ef]h_;Fu} . Tof] sfod x'G5 3g]i6fsf] clu|d b'O{ kfp -ufuL_;Dd . wg]i6fsf kl5Nnf b'O{ kfp
-u"u]_ pk|fGt yflnG5 z"b| cyf{t\ kfbk|b]z . p;f]eP of] j}Zo -wg]i6fsf] ufuL ;Dd k}mlnPsf]_ s] xf] t < d}n] o;nfO{ jfdg eujfg\ -lqljqmd_sf] t];|f] lt3|f] -lzZg_ dfg]sf] 5' . c¿ lt3|f -lrqf / cf}jf{_ tn z"b|nf]s;Dd} k'U5g\ lbJok'?ifsf] uf]8f;Dd} 5'g, t/ of] t];|f] lt3|f] -lzZg_ rflx+ j}Zonf]s -lt3|f]_d} 6'lËG5 . d}n] jfdg eujfg\ -lqljqmd_sf] t];|f] lt3|f] 6'lËg] :yn n]s Eofg -aflgofF 5]qLsf] pb\ud ePsf] aflgofF ;/f]j/_nfO{ dfg]sf] 5' . >j0fL gIfqn] ;+:s[tdf o;} tfn ->fj0f_ af6 gfpF kfPsf] xf] . y'k|} vf]nfx¿sf] kfgLaf6 Hofb} wgL ePsf] >fj0f tfn -n]s Eofg cyjf aflgofF tfn_df y'k|} vf]nf ldl;Psf] b[Zo b]lvG5, t/ o; tfnaf6 kfgL au]/ st} uPsf] b]Vg kfOGg . nueu tLg xhf/ ;ft;o krf; dfOn If]qkmn ePsf] of] >fj0f tfn ;DejtM dfg;/f]j/eGbf ljzfn 5 . emG8} sf7df8f}+ pkTosfsf] pFrfOdf k}mlnPsf] of] tfn xfn 6sL{sf] Eofg k|fGtdf kb{5 . o; >fj0f tfnsf] kfgLaf6 ;Too'ub]lv g} n'uf w'g] ;fa'g agfOGYof] . >fj0f tfnaf6 tof/ ePsf] x'gfn] g} ctLtdf n'uf w'g] j:t'n] ;fjg ->fj0f_ gfpF kfof] . cª\u|]hL efiffsf] ;fjgjfrL ;f]k zAb klg >fj0fsf] >fjaf6 pTkGg eP e}+m 5 . ;fpg] j}Zo -lzZg_ u'Kt/f]usf] nflu s'Voft x'g] x'Fbf xfd|f] ;dfhdf ;fpg] ;Fu|ftLsf lbg dWo/ftdf em/f] afn]/ n'tf] -s08f/s–/f]u cyjf d'emjt\ /f]u_ eufOG5 . dËnu|xsL dftf s" -dTo{nf]s_sf] hgg]lGb|osf] k|tLs 7flgg] >fj0f tfnleq k|j]z u/]kl5 lqljqmdsf] t];|f] lt3|f] To;d'lg b]vf kb}{g .
lrqf -6fOlu|; jf lt3|f_sf] ugygn] ubf{ kfqf]sf ;a} j}Zo t'g'{k¥of] xfdLn] . lrqfsf] clGtd b'O{ kfp -//L_ t'nf /flzsf z"b| 5g\ . lrqfsf j}Zo -k]kf]_ e}+m oL z"b|sf] klg k];f -jZo_ låkb -v]tL / Jofkf/_ g} eof] . cf;g h'g lrqfsf] klg do"/f;g xf] . do"/nfO{ k|zf;gsf] z'elrGx :jLsf/ ug]{ Psy/L zs s'zfg lyP . dfly elg;lsof] zf]sf]qfe"ld -z"b|nf]s_df gk'uL sf]xL z"b| ePgg\ . d"n lrqf -6fOlu|;_ eP klg k'?if;"St sfndf z"b|nf]s k'u]sf] x'gfn] of] af3 -lrt'jf_ z"b| eof] . lrqfsf] //L t'nf/flzsf] -Jofkf/L_ eP klg a;f]af;n] o;nfO{ z"b| agfof] . :jflt -¿/]/f]tf_sf] hftLo klxrfg e}+;L 5 . e}+;L u|L;sf] dfOl;gL -dlxif_ d"nsf] xf] elg;lsPsf] 5 . k];f :jfltsf] klg Jofkf/ -låkb_ eOxfNof] . cf;g rflx+ :jfltsf dlxifx¿sf] bf]nf;g 5 . bf]nf;gnfO{ d}n] u|L;sf] 8f]l/; /fHo dfg]sf] 5' . :jfltkl5 cfpF5 ljzfvf -ltt't]tf]_sf] af3 . of] af3 c¿ sf]xL geP/ sflt{s]o pkf;s v; x'g\ . o;}n] logsf] k|d'v -cf;g_ chf;g sxnfPsf] 5 . k/Gt' ljzfvfsf] clGtd kfp -tf]_ chf;g eP klg a[lZrs /flzsf] dËnaf/] afx'g 5 . k'?if;"St sfndf clË/fnf]sdf /x]sfn] kfqf]n] o;nfO{ afx'g dfGof] . j[lZrs /flzsf] k|To]s dËnaf/] afx'g sfb|ju}/L x'Fb} k|frLg clË/fe"ld k;]sf] x'g' ;Dej 5, lsgeg] dfG5]nfO{ dËn agfpg] clwsf/ >fj0fL tfn
-n]s Eofg_sf] lgs6jtL{ e"ldsf] dfq lyof] . 1ftJo s'/f] s] 5 eg] u|xdWo] cfOt -cfo{_ 5]qLsf] k]jf, ;f}+ -cgfo{_ afx'gsf] k]jf Pj+ dËn / laxL rflx+ afx'g5]qLsf ;fe]m 5g\ . 7Ls To;} u/L a'w, z'qm / zlg j}Zo / z"b|sf ;fe]m 5g\ . j}Zo / z"b|sf] s'g} u|xdf k]jf clwsf/ 5}g . j[lZrsdf ljzfvf af3 5  . o;sf] cf;g chf;g 5 . cg'/fwf d[u 5 / cf;g x+;f;g 5 . Ho]i7f klg d[u 5 / cf;g sR5kf;g 5 . tLg}sf] k];f -jZo_ sL6kb -zx/L Joj;fo_ 5 . sL6af6} ;+:s[tdf s]t' -s]tg cflb_ / cª\u|]hLdf l;6L -ls6L_ cfP . ;+:s[tdf s]tgsf] cy{ zLif{efu eP e}+m l;6f8]nsf] cy{ s]tg g} 5 cª\u|]hLdf . t/ cª\u|]hsf] s x df kl/0ft x'g] lgod -sftf]g xG8«]8 eP e}+m_ s]t x]8 ePsf] kfOG5 . s]t g} x]8 ePsf] xf] eGg] 1fg cª\u|]hx¿df 5–5}g dnfO{ yfxf 5}g .
v  
j[lZrssf d[ux¿nfO{ xfdL xl/0f g7fgf}+ . af6f] -dfu{_ h;n] b]vfpF5 Tof] d[u x'G5 . ofqfsf] af6f], wd{sf] af6f] cyjf s'g} klg s'/fsf] af6f] b]vfpg]x¿ d[u sxnfpFy] . s's'/n] h;/L ;'F3]/ a6f] kQf nufpF5 To;/L af6f] kQf nufpg] x'gfn] oL sL6kbLo -l;6L–kmf]s_x¿ d[u sxnfP . kfqf]df zshfltsf v;x¿ s'Ss'/, s'zfg hfltsf v;x¿ klg af3, s"h hfltsf s]xL v;x¿ 3f]8f / clUgs''08f;g hfltsf v; af]sf]sf ¿kdf 5g\ .
af]sf] v;sf] cgfb/0fLo gfd xf] . 3f]8f o;sf] k/d cfb/0fLo gfd xf] . afw / s'Ss'/ v;sf l7Sssf gfd x'g\ . k/Gt' afFb/ rflx+ v;sf] nflu ufnL g} xf] . kye|i6 dfËnfO{ tfdfªn] dfË/ -afFb/_ eGg' cflb e}+m pbfx/0fn] k|dfl0ft u5{g\ s'g} klg kye|i6nfO{ afFb/ 3f]lift ug]{ rng ;fj{ef}lds /x]5 . oL kye|i6 afFb/x¿dWo] lslisGwf Pj+ ;'d]/sf sLzx¿ cjZo v; d"nsf afFb/ lyP . kfqf]sf afFb/x¿ klg e|i6 v; x'g' ;Dej 5 .
xfdL rrf{ ub}{ lyof}+ j[lZrssf d[u -cg'/fwf / Ho]i7f_ af/] . af6f] -dfu{_ b]vfpg] sfo{ ePsfn] oL x+;f;g -cg'/fwf_ / sR5kf;g afx'gx¿ d[u sxnfP . sR5k -/f]d jf l;;nL_ eOxfNof] . x+; -a[xQ/ u|L;_ e}xfNof] . af6f] b]vfpg] ;'n;'n]sf] sfd oL ubf{/x]5g\ . s;sf af/]df af6f] b]vfpFy], To; a]nf;Dd ;'ldqf gbL -6fOlu|;_ t/]/ ef/f]k]nLx¿ k"j{ nfu]sf lyPgg\ . gq cfheGbf nueu $))) rf/ xhf/ jif{k"j{ af]ufhs'O{ -xfQ';f;_df n]lvPsf] j]bsf] Znf]s cfh lsg k]mnf kYof]{ < l;Gw'3f6L_sf] ;Eotfsf a]nf ;'d]/ / qmL6;Fu ;f]e}m ;Dks{ lyof] tfklg Tof] ;Eotf kSs} ef/f]k]nL lyPg .
ha xfdL j[lZrsaf6 ljbf eP/ wg'df k'U5f}+ xfd|f] ;Dd'v s's'/ of]lgsf] d"n gIfq laxLaf/] 5]qLsf ¿kdf v8f x'G5 . ;+:s[tdf kxf8sf] k]mbLnfO{ d"n elgG5 . xfdL tf]s]/ eGg ;S5f}+ oL laxLaf/] d"Nofxf 5]qL kSs} zs x'g\ . zssf] :jfefljs af/ x'g'kYyf{] a'w . c/f/t kj{tsf] r'r'/f]sf cfwf/df kfqf]n] cfb|f{ gIfqsf] hf]xf] u/]sf]df To;sf] af/ a'w g} 5 . kmut Tof] 5]qL geO{ z"b| 5 . 5]qL cyjf z"b| x'g' t ;+of]usf] s'/f] xf], t/ af/sf] u8a8L Ps cgf}7f] tfgt'g xf] . a|'u];sf] cy{ xf] k|frLg If'b|]l;ofsf e[u' cyf{t\ efu{j . kf]lt;sf] cy{ xf] dflns . a|'u];kf]lt;sf] cy{ xf] efu{j
-lk|mlhog_sf] dflns . To;}sf] kl/isf/ xf] a[x:klt . xfd|f k'/f0fn] clË/fsf rf/ efO 5f]/f dfg]sf 5g\ . tL x'g\ qmdzM clq, ptTYo, ;+jt{ Pj+ a[x:klt . a[x:klt sf] x'g\ yfxf eOxfNof] . clUg x'g\ ?b| cyjf ;f]d . k|frLg If'b|]l;ofdf ltgnfO{ lnl8og elgGYof] / c;'/x¿ n'8\8' -?b|_ eGy] . ptTy a'waf/] === e}xfn] . ;+jQ{x¿ cfOtaf/] sfzL x'g' ;Dej 5 . clË/fsf oL rf/ efO 5f]/fdWo] ptTy / a[x:klt b'j} g} ptTysL kTgL ddtfpk/ hfOnfu]sfn] hlGdP ef/åfh -b'O{ afa'sf bf]Unf 5f]/f_ eG5 k'/f0f . dnfO{ nfU5, ddtf sfb|ju}x|L -SoflN8g l8k|];g cyjf vf08jk|:y_ lyO{ . ToxfF v;, t'iff/, efu{j, zs, cfld{g cflb cg]sf}{+ hflt lyP . efu{j t g]kfn;Dd} lyP o;}n] g]kfnsf] v; OnfsfnfO{ ef]6sfx¿ eUo'{n -efu{jsf] b]z_ eGby] . eGby] dfq} lsg, ce}m eGb}5g\ . log} efu{jnfO{ nv]6]/ a[x:klt ePsf cflË/;x¿n] 7fg]sf lyP vf08jk|:y klg ;lhn} 9Ng]5 . t/ ptTy -zs_x¿sf] ;ª\Vof k|z:t ePsf] x'gfn] ;Demf}tf cfjZos eof] . ddtf -vf08jk|:y_ ef/åfh eOg\ . Tof] 7fpF k[YjL sxnfof] . kfqf]df dfgj u0f ePsf hDd} gju0f -gf}ju{_ dfgj 5g\ . ddtf -v08' jf sb|'_ k[YjL ePsLn] oxfFsf dfG5] kfy{ jf ef/t sxnfP . Psy/L kfy{ O/fg uP/ kfly{of hGdfpg ;kmn eP . csf{y/L kfy{ k"j{ a9]/ ef/t  hGdfpg ;kmn eP . Psy/L kfy{ -lnR5lj_x¿ g]kfn k;]/ To;nfO{ hDa"åLk -ofDa"_sf] e/tv08 agfpg ;kmn eP . ltgn] lxdfnblIf0fsf] eUo'{n -v;fg_nfO{ gi6 kf/] . g]kfndf ef/åfhsf] aufndf ldl;P/ Gofp/Laxfb'/ -pQ/fiff9f_ klg cfP . a'wuËf -cg]sf}+ a"9L gbL_nfO{ Gjf/fg ug]{ s'lts -u'lts_ klg cfP . cg]sf}+ zsuËf -;]tLx¿_ / cg]sf}+ zs -;]_ tf]nf jf l;6f}nfnfO{ gfd lbg] zflnjfxg klg cfP . t/ efF8e}nf] drfpg] rflx+ oxfF ef/åfh g} eof] . c/f/t kj{taf6 cfPsf cfq]o / vf08jk|:yaf6 cfPsf sf}l080osf] g]kfndf dxTj 5}g eg]sf] xf]Og . cjZo dxTj 5 . u?8 -bf; jf bfxfn_ e}xfn] . wg~houf]qL t ;SsnL kfy{ -ef/t_ e}xfn] . t/ o;f] x'Fbfx'Fb} klg c/f/t -cfq]olul/_ jfl/ cfPkl5 ljz'4 a[x:kltsf] hf]/ rn]g . v"a 7"nf] hdsf]{ ubf{ klg ddtfsf] sf]vsf] aRrf]nfO{ ef/åfh -kfy{åfh_ x'g'af6 hf]ufpg ;s]g j[x:kltn] . cyf{t\ a|'u];kf]lt;n]
;lsof] ugyg wg'sf] . wg' cyf{t\ l;Ëf] c/f/t kj{tsf] . d"n gIfq e}xfNof] wg'sf] tfFbf] lv+Rg] c/f/tsf] k]mbL . c/f/t e}xNof] wg' . ldy'g /flzdf plNnlvt cfb|f{ gIfq e}xfNof] zq'pk/ x'l/{g tTk/ wg'sf] sfF8 . slt /fd|f] gf6sLo pkdf 5 kfqf]df, t/ t}klg kTofpGgg\ Hof]ltifL afh]x¿ eg] vfFr}l;t . ul0ftsf] u klg ghfGg] s]s]dg'SRof]n] k'm;{tsf] a]nfdf o:tf ugug klg ug{ gkfP, s] u/]/ lbg latfpg] t p;n] <
·        clË/fsf rf/ efO 5f]/fdWo] sfG5f] a[x:klt . Tof] yflnG5 wg'/flzsf] d"naf6 cyf{t\ dfpG6 c/f/tsf] k]mbLaf6 . yflnG5 eGg] ls ef/åfh kfy{df kl/0ft x'G5 eGg] < ljr/L vf08jk|:ysL ddtf Û tf]s]/ eGg ;lsgg\ ltgn], cfk\mgf] k]6sf] ue{ b]a/ a'x:klt sf] ls kf]O ptYosf] xf] eg]/ . ef/L ;efdf a]OHhtL eof] ltgsf] . /fhf d?tn] nu]/ kfn] . lzIffbLIff lbP afns ef/åfhnfO{ . 7"nf] Clif eof] afns . clg ptYo / a[x:klt d]/f] xf] egL bfaL ug{ nfu] ef/åfhnfO{ . ef/åfh -kfy{÷ef/t_ lrGgnfO{ lrGg ;Sg'k5{ d"nkl5 nuQ} yflng] zfogf;gsf kfFrkfp kfy{ -dfgj_x¿nfO{ . tL x'g\ k"jf{iff9fsf e"wkmf9, pQ/fiff9fsf e]ef]hhL . oxfF k"jf{iff9f afFb/ e}xfNof] . l;Ë} afFb/ dfgj e}xfn] . pQ/fiff9fsf ;a} -e]ef]hfhL_ Gofp/L eP klg / tL hGd} dfgj -k[YjLsf kfy{÷ef/t_ eP klg a[x:kltsf] dfGotf kfof] s]jn k|yd kfp -e]_ n] .
e]pk|fGt of]lg -Gofp/L_ oyfjt\ x'Fbfx'Fb} klg pQ/fiff9fsf] z]if efu -ef]hhL_ aGg k'U5 j}Zo . eGgfn] k'?if;"Stsf] sfndf of] lbJok'?ifsf] pm¿ k|b]zdf a;fO{F ;/]sf] x'g;S5 . n's]sf] clelht
-h'h]hf]vf_ hGd} j}Zo 5 . gn's]sf] >j0fL -lvv'v]vf]_ klg hDd} j}Zo 5 . >j0fL / n'uf w'g] ;fagsf] gftf ePsf] rrf{ eO;s]sf] x'gfn] bf]xf]¥ofOGg . ds/ /flzsf] j}Zo wg]i6fsf rf/ kfp -ufuLu'u]_ dWo] k|yd b'O{ -ufuL_ ;Dd 5 . To;pk|fGt s'De /flzsf] z"b| cf/De x'G5 wg]i6fsf] u'u]sf ;fy} . k'/f0f eG5 s'Deof]lg eg]sf] cu:To Clif xf] . ;a} ClifdWo] k'8\sf cu:To . Clifx¿n] g} af]Sg'k¥of] sfFwdf /fhf gx'ifn] r9]sf] 8f]nL . s'De -wg]i6fsf] u'u], ztleiffsf] uf]zflzz' Pj+ k"jf{efb|fsf] z]zf]b u/L hDdf gf} kfp_ k'8\sf ePsfn] /fhf gx'ifn] ufnL u/] . clg tF /fhf ;fFk eOhf egL l/;fP/ s'De -cu:To_n] gx'ifnfO{ ;/fk] . ;/fkn] ubf{ gx'ifn] OGb|kTgL zlr -kf}nf]dL_sf] klt x'g kfPgg\ . x:tL -lx§]nL_ /fhj+zsf] pTyfgsfndf Psk6s OlhK6sL Ps /fgLn] klt x'g lx§]nL /fhfnfO{ cg'/f]w u/]sf], /fhf :jo+ cfk"m guO{ 5f]/fnfO{ k7fPsf] / 5f]/fsf] xTof aLr af6f]d} s;}åf/f ePsf] 36gf of] cul:t -s'Deof]lg_sf] ;/fk;Fu ;DalGwt eP e}+m dnfO{ nfU5 .
rfx] k"jf{ cyjf pQ/fkmfNu'gLsf] xf];\, rfx] cfiff9fsf] xf];\ cyjf eb|fsf] olb dfgj nf]s -vf08jk|:y_;Fu ;/f]sf/ 5}g eg] To;nfO{ k"jf{ cyjf pQ/f eGg slQ ldNb}g . k"jf{ / pQ/fafx]s dfgju0fwf/L gIfq tLg -e/0fL, /f]lx0fL / cfb|f{_ dfq 5g\ . afFsL ;a} gIfqsf u0f ls :ju{ 5g\ ls kftfn . kmfNu'gLsf k"jL{ pQ/fx¿ clwsf+z -kfFr kfp_ 5]qL 5g\ afFsL tLg kfp j}Zo 5g\ . afx'g / z"b| s'g r/fsf] gfpF xf] kmfNu'gLnfO{ yfxf 5}g . cfiff9fdf klg kfFr 5]qL / tLg j}Zo 5g\ . cfiff9fn] klg afx'g / If"b| lrg]sf] 5}g . t/ ljlrqsf] 5 eb|f . To;df tLg kfp k"jf{efb|f z"b| / afFsL Ps kfp k"jf{eb|f afx'g 5 . hDd} pQ/feb|f afx'g 5g\ . j}Zo / 5]qL s'g r/fsf gfpF x'g\ eb|fnfO{ kjf{x 5}g . b'O{ k/fsfi7f -cf]Nnf] 5]psf] afx'g / kNnf] 5]psf] z"b|_ nfO{ DjfO{+ vfG5 eb|f -j?0ff÷cu:Tof÷s'Def_sf] eb|kL7n] . eb|kL7nfO{ dtna 5}g 5]qL / j}Zo;Fu . s] sf/0fn] ubf{ of] eof] xf]nf < sf/0f Tolt ljjfbk"0f{ 5}g . k'?if;"Stsf] ;dodf eb|kL7]nL a|Xdnf]s -clË/fnf]s_ / z"b|nf]s afx]s cGt lyPgg\ . k'?if;"Stsf] ljk/Lt Ps OGr klg k~rfË rNg] k|Zg} p7\b}g .
v  
k~rfË s] xf]Og / Û Oltxf;, e"uf]n, /fhgLlt, wd{, lj1fg cflbsf] ;d'Rro xf] . gq o;nfO{ afx| -/flz_ / ;QfO{; -gIfq_sf s'/f lsg eGy] xfd|f k"j{hn] < k~rfËdf cf/Deb]lv cGt;Dd kfOg] of]lg x'g\ xfQL / 3f]8f . cf/Dedf 3f]8f clZjgLaf6 yflnG5 / cGTodf s'De/flzsf] ztleiff -d]/f] dtdf Sof8kmfO;];_df :kz{ ug{ k'U5 .  3f]8f kSs} Pl;of -cZj_sf] k|tLs xf] . 3f]8fsf] zq' e}+;L -dlxifL_ u|L;sf] dfOl;gL cl:dtfsf] k|tLs xf] . x:tf gIfqsf] of]lg dlxif ePsf] x'gfn] l;Ëf]df hDd} xfQL u|L;sf] k|tLs 7xl/G5 . ;DejtM k~rfËsf/ u|Ls gful/s x'g\, lsgeg] kfqf]df ltly zAbsf] d"n u|Ls efiffsf] lty]ld -bwfldM wf/0ff u5'{_ eGg] lqmof;Fu 7f]lsg k'U5 . d]if /flzsf] e/0fL xfQL 5 / dLg /flzsf] xfQL /]jtL 5 . lu|;]nL ljåfg\n] d]ifdf klg / dLgdf klg Pl;of -cZj_nfO{ ljh]tf :jLsf/ u/]sf] 5 . /]jtL eg]sf] n]o -l;+x_ sL kTgL -cyf{t\ Pl;ofsL :jf:gL o"/f]kf_ eg]e}+m 5 . sfzL hfltn] cZjf/f]x0fsf] cfljisf/ u/]/ uwf -of;_ nfO{ 3f]8f
-cZj_sf] dfGotf glbPsf] eP lu|;]nL Hof]ltifLx¿n] k|z+;fsf] dfnf lsg pGy] / < qfuf]; -t;f{pg] e"t_ d} ;Lldt /xg]lyof] qfuf];NofG8 -y|];_ .
oyfy{df xfQLsf] zq' l;+x Pl;of geO{ clk|msf xf] . clk|msfsf] zflAbs cy{ g} xf] l+;+xnåLk . ToxfFsf s]xL b]zsf] gfd lnAof -n]oe"ld_, n]Agg -n]ohut\_ cflb /xg'af6 klg of] s'/f] :yflkt x'G5 . clk|msfsf] pQ/L efu -gfOn gbL lgs6sf] efu_df s'z hfltsf dfgj ePsf] cfwf/df s;}n] clk|msfnfO{ s'zåLk klg eg]sf 5g\ . k/Gt' l;Ëf] clk|msf rflx+ n]oåLk -l;+xnåLk_ g} xf] . olb /]jtL gIfqsf] zflAbs cg'jfb ug]{ xf] eg] o;sf] cy{ x'G5 l;+x -n]o_sL k'qL jf kTgL . :d/0f xf];\, /]jtL gIfqsf] of]lg xf] xfQL . h;sf] of]lg xfQL 5 To;nfO{ l;+xsL 5f]/L eGg ldNb}g, t/ kTgL -bf;L_ eGg ldN5 . ctPa /]jtL gIfq l;+xsL bf;L g} ;xL, t/ Tof] dLg /flzsf] clGtd gIfq xf] . Tof] kfqf]sf @& gIfqdWo]s} ;a}eGbf sfG5f] df5f]jfrL /flz -lk:s];_sf ;fy 6'lËg] gIfq xf] . oBlk k'/f0fn] dLg -df5f]_ nfO{ lji0f' eujfg\sf] k|yd cjtf/ eG5 . k|f0fL lj1fgn] klg 9f8]nL -el6{a|]6_ dWo] ;a}eGbf h]7f] df5f] g} xf] eG5 . oBlk o'/f]ksf] Oltxf;n] klg ;[li6sf cflbdfgj lsË dfOgf]; -¿kf/fgL cyf{t\ o'/f]kf d}ofFn] h]p;sflt/af6 kfPsf] 5f]/f] dLg_nfO{ qmL6sf] Oltxf;sf] hgs dfGb5 . t/ kfqf]n] To:tf] dxTjk"0f{  h]7f]nfO{ lsg /]jtL gIfqsf ;fy 6'lËg] sfG5f] ;Qf dfGof] < of] lsgsf] pQ/ lbg' ;lhnf] 5}g . pQ/ cf–cfk\mgf kf/fsf x'g' ;Dej 5 . d d]/} kf/fn] pQ/ lbG5' .
kfqf]n] dLg /flz, cyjf /]jtL gIfqaf6 lsg cf/Desf] >Lu0f]z u/]g eg] dLgdf dfgjLo u'0f -k"jf{efb|fsf rf/ kfp cyf{t\ z]zf]bbLdWo] bL dfq} Pj+ k"jf{efb|fsf hDd} kfp cyf{t\ b'yem`_ lbPsf] 5 . o;/L dfG5]sf kfFr kfpF -bLb"yem`_ eP dLg;Fu . b]ptfsf rf/ kfp -/]jtLsf b]bf]rfrL_ klg eP dLg/flz;Fu . ;[li6 ;DkGg x'g ;Tj -b]j_, /hf] -dfG5]_ / tdf] -/fIf;_ tLg} rflxG5 . tdf]u'0fnfO{ 3[0ff ug{ kfpGg ;[li6n] . ctM yf]/} eP klg ;[li6sf] l8km/]lG;on sfpG6df tdf]u'0f rflxG5 g} . Tof] yf]/} dfq klg gePsf] x'gfn] ToxfF -dLg/flz_af6 kfqf] yflnPg . Tof] yflnof] /fIf; -s[ltsfsf] c_ ;d]t ePsf] d]if /flzaf6 . s] 5}g d]if;Fu < b]j -;Tju'0f_ 5}g ls cflZjlgsf] r'r]rf]nfdf < dfgj -/hf]u'0f_ 5}g ls e/0fLsf] lnn'n]nf]df < tdf]u'0f 5}g ls s[ltsfsf] k|yd kfp -c_ df < of] …cÚ çsf/sf] a|Xdf xf] < of] c t b]jgfu/L, a|fXdL, lu|;]nL, ?;]nL cflb lnlksf] klxnf] cIf/ xf] . ;[li6df bfgj bfh' / b]jtf efO lyP eGg] kf}/fl0fs dfGotfnfO{ k|dfl0ft ub{5 s[ltsf gfds cf;'/L gIfqsf] k|yd kfp c n] . ;[li6nfO{ ;kmn kfg{ ;a} u'0f lbg ;s]sf] x'gfn] g} clZjgL h]7f] gIfq x'g kfof] . cfGb|f]d]8f -clZjgL_ Û t]/f] hlt k|z+;f u/] klg d'v yfSt}g, lsgeg] t]/f] sfzL cl:dtf g} ljZjdf cZjf/f]x0fsf] cfljisf/ ug]{ k|yd hflt xf] . o; hfltsf] cflZjg dxQfnfO{ :jLsfg]{x¿n] dxfb]znfO{ g] cfl;of -cZj;+;f/_ gfpF lbP . eujfgnfO{ O{Zj/ -cZjj/_ eg] . o;sf] sfzL cl:dtfnfO{ dxTj lbg]n] Pp6f /flz -PG8«f]d]8f_nfO{ clZjgL gfd lb+bflb+b} klg /flznfO{ d]if -Pl/h cyf{t\ af]sf]_ eg] . If'b|]l;oflg/sf] Ps b]znfO{ d]ifb'lgofF -d]l;8f]lgof_ gfpF /fv] . lgs6s} csf]{ Pp6f b]znfO{ af]sfsf] b]z -js{e"ld cyf{t\ a'Nufl/of_ gfpF lbOof] . c/ax¿ af]sfnfO{ ch eGy] Sof/ . ltgsf zq' lyP Sof/ af]sf -ch_ . ce}m tL 6sL{nfO{ chd -che"ld_ eGb}5g\ . t's{x¿ klg cfk"mx¿ /utn] a'Nuf/ xf}+ ce}m eGb}5g\ . aNsfg Onfsf g} js{ -af]s] eujfg\ af]Ss'; cyf{t\ 8fof]lg;; cyf{t\ s'df/ sflt{s]o_ lyof] eGg] s'/fdf zÍf 5}g .
d of] n]v n]Vb}lyPF, Pshgf a'h|'sn] vf]6 nufP . s] n]V5;\ tF o;af/] . gf]:6«f8]d;n] h'7f] xfln;s]sf] s'/f] xf] of] . gf]:6«f8]d;sf] zflAbs cy{ xf] Hof]ltifHo" . gf]:6«f8]d; hf] eP klg To;n] ug]{ sfd xf] eljiojf0fL . d]/f] ;fdYo{leqsf] sfd xf]Og eljiojf0fL . d}n] tf /flz / gIfq cflbsf] gfd, of]lg, cf;g, jZo -k];f_, j0f{, af/ cflbsf] cWoogsf] ;3f]6n] Oltxf; a'e\mg vf]h]sf] x'F . eljiojf0fL ug'{ d]/f] sfo{ xf]Og . ctM d]/f] o; sfo{nfO{ gf]:6«f8]d;sf] eljiojf0fL;Fu bfFlhof] eg] d]/f] sndk|lt cGofo x'g]5 .
kfqf]af6 lat]sf s'/faf/] cEoog JolStut kl/k|]Iodf ug]{ sfd g]kfnL Hof]ltifx¿n] ub}{ cfPsf 5g\, t/ /flz / gIfqsf] gfdsf] cfwf/df dfgjOltxf;sf] ;Gwfg ug]{ sfd yf]/} d]/f] ;+= @)%% df k|sflzt u|Gy -v; hfltsf] Oltxf;_n] u¥of] cfheGbf !# jif{k"j{ . To;kl5 k'm6s/ ¿kdf o;af/] lgx'F vf]Hb}5' d . k|:t't n]v klg lgx'Fvf]hfOs} Ps cgj/tf xf] . ctM dnfO{ s;}n] gf]:6«f]8]d; geg]sf] clt a]; . d]/f ljrf/df eljiojf0fL Pp6f h'jfv]n xf] . Tof] h'cfdf hLt ePdf nfvf}+ xft kg{ ;S5, xf/ ePdf nfvf}+ u'Dg ;S5 . k/Gt' Oltxf;sf] sygdf lrte6sf] k|Zg p7\b}g . pbfx/0ffy{ d}n] kfqf]sf clUgs'08f;gsf j}Zox¿nfO{ v; afx'g -sflQs]_sf k"j{h :jfdL sflt{s]osf] ¿kdf bz{g u/]/ s'g} 7"nf] k'?iffy{ ul/gF x'Fnf, tyflk :sGbk'/f0fsf] df3 dfxfTDoleb| kg]{ s'df/ sflt{s]o -:sGb_sf] /Stf+z g]kfnL v; cl:dtfdf 5fDg] d]/f] k|of;sf] cjd"Nog ug{ vf]Hg]x¿sf] s]xL nfUg]5}g .
d]if /flz / clZjgL gIfqnfO{ gfpF lbP/ dfq r"k nfu]sf] 5}g v; hflt . l;+x /flzsf] d3f gIfqdf emg\ v'n]/ hd]sf] 5 v; hflt . y]cf]8f]/ x]/fN8 OlG:6Ro'6sf k|sf08 -¥ofk]mn kf6O_n] h'g uf]u / dfuf]u af/] OG;fOSnf]lkl8of cd]l/sfgfdf rrf{ u/]sf 5g\, To;}sf] dfuf]u xf] d]/f ljrf/df xfd|f] k~rfËsf] d3f . c¿ OG;fOSnf]lkl8ofdf klg rlr{t dfuf]u xfd|f] df3 dlxgfnfO{ gfd lbg] d3f xf] d]/f] ljrf/df . csf]{ zAbdf eGg] xf] eg] OGb|sf] gfpF d3jf -d3jg\_ ePsf] o;} d3faf6 xf] . xfd|f] k'/f0fdf t xhf/f}+ kGgf 9fs]sf 5g\ d3jf -OGb|_, df3dfxfTDo / d3fgIfqn] t/ ljr/f kfZrfTo ljåfg\x¿ lg/fz 5g\ dfuf]usf] af/]df w]/} s'/f rfn gkfP/ . ljleGg kfZrfTo ;|f]tdf uf]usf] k|;Ëdf dfuf]u -d3f_ af/] plNnlvt s'/f clt cNk 5g\ . tL ;|f]t eGb5g\– afOansf] k|f]k]m;L -eljiojf0fL_ zLif{ssf] k|;Ëdf elgPsf] 5 Oh|]nsf] zq'sf] ¿kdf dfuf]u -d3f Û_ k|b]zdf uf]un] cfqmd0f ug]{5 . To; u|Gysf] Ohfs]n gfds cWofosf] c7tL;b]lv pgGrfnL; k|;Ëdf elgPsf] 5 d];]s -d':sL_ / tansf] e"lddf O;/fonpk/ xdnf ug{ dfuf]u -d3f_ vlgg]5 . pm ;Fu l/;fP/ eujfgn] em/L, cl;gf, p8]nf] / 9'Ëf a;f{pg]5g\ . tL dg]{5g\ / uf]ulul/ gfds kxf8df ltgnfO{ ufl8g]5 . w]/} ljåfg\x¿n], /fk]mnsf dtdf, uf]unfO{ k|frLg If'b]l;ofsf] ?b|k'/L
-lnl8of_sf] /fhf ufOh]; -qmf=k"=^*%–qmf=k"= ^%@_;Fu bfFh]sf 5g\ . tTsfnLg c;'/b]zsf] clen]vdf ToxfFsf] /fhfnfO{ u'Uu' / ltgsf] b]z lnl8ofnfO{ n'8\8' eg]sf] cfwf/df o;f] ul/Psf] xf] .
v  
Go"6]:6fd]G6sf] l/len];g eGg] cWofosf] @)=*df b}To/fh ;}tfgn] uf]u / dfuf]unfO{ o'4sf] nflu af]nfpF5 . ox'bLx¿sf] o'ufGtsf/L Pj+ k|noÍf/L eljiojf0fLsf] qmddf uf]u / dfuf]u b'j} of]b\wfsf] j0f{g 5 . dl;xf eujfg\sf] pbokl5 of] emu8f 6'Ëf] nfU5 . c/a u|Gyx¿df uf]unfO{ ofh'h / dfuf]unfO{ dfh'h elgPsf] 5 . c/a u|Gysf cg';f/ oL b'j}nfO{ l;sGb/ dxfg\n] Pp6f ufx|f] -u9_ leq s}b u/]sf lyP . c/a u|Gy eG5g\ oL b'j} /fIf; -uf]u / dfuf]u_ ;[li6sf] k|no x'g] a]nfdf aflx/ cfpg]5g\ / eujfg\åf/f tL b'j} dfl/g]5g\ .
a]nfOtsf] cg'>'ltcg';f/ klg uf]u / dfuf]u b'j} /fIf; 5g\ . tL b'O{ /fIf; nGbgsf] u]nxn gfds e\mofnvfgdf y'lgPsf lyP . x]Gb|L k~rdsf] kfnf;Dd b'j} /fIf;sf !$ lkm6 cUnf k'tnf v8f lyP /] . t/ ;g\ !^^^sf] clUgsf08n] tL gi6 eP /] . k]ml/ !&)*df tof/ eP/ k'gM !($)sf] xjfO{ cfqmd0fdf Wj:t eP /] . cfhsf b'O{ k'tnf ;g\ !(%# df ag]sf x'g\ . o;/L k6fO{ /fk]mnn] uf]u / dfu]usf] /fIf;L ljj/0f k"/f ub{5g\ . k/Gt' c/a, cª\u|]h, ox'bL cflbn] j0f{g u/]sf /fIf; dfuf]u xfd|f b]j/fh OGb|sf ¿kdf :yflkt x'G5g\ .
d}n] elg;s]+ dfuf]u xfd|f d3jf -OGb|_ x'g\ . tL uf]usf zq' -dfuf]u_ x'g' :jfefljs xf] . lj/f]wL cyjf zq'sf ¿kdf df–k|;u{sf] k|of]u xfd|f efiffx¿sf] klxrfg xf] . st} df–k|;u{ s]jn d–k|;u{ ePsf] klg kfOG5 . pbfx0ffy{– cs{ -;"o{÷cfo{_ t/ ds{ -cgfo{_, o'n -;fFk_ t/ do"n
-;o{eIfL do"/_, /f]Ë -e};L_ t/ df/f]Ë -dlxiflj/f]wL df]/Ë_ OToflb .
g]kfnL ls+jf lxdfnL kl/k|]Iodf uf]u / dfuf]u b'j} /fIf; 5}gg\ . g]kfndf dfuf]u
-d3jf_af6 d'u' lhNnf hGd]sf] 5 . d'u]nL jGw' xf], d'u'df olb xfdLn] d3jf -OGb|_sf] ljzfn d"lt{ agfof}+ eg] Tof] OËNofG8sf] a]nfOtL zx/ nG8gl:yt u]nxnsf b'O{ k'tnfnfO{ hafkm x'g]5 . d'u'df d3jfsf] ljzfn d"lt{sf] lgs6df uf]usf] clnslt xf+]rf] d"lt{ klg x'g'k5{ . w]/} xf]rf] rflx+ gxf];\ Tof] uf]u . uf]u–xf]+rf] eof] eg] u'u] k'/fªnfO{ x]nf u/]sf] 7xl/g] 5 . u'u]–k'/fª cr]n dfg;/f]j/lt/ 5g\ .
ca lrgf}+ sf] xf]nf t of] uf]u < eG5g\ afOan cflb uf]u dfuf]usf] k|ltkIfL /fIf; xf] . k|frLg If'b|]l;ofsf] lnl8of b]zsf /fhf ufOh]; -qmf=k" ^*%–qmf=k"=^%@_ g} uf]u x'g\ eG5g\ /fk]mn dxf]bo . d :jLsf/ u5'{ pgsf] dt . unt xf]Ogg\ /fk]mn, t/ pgn] rfn kfPgg\ lnl8of g/]z ufOh]; xfd|f] k'/f0fdf jl0f{t uh]Gb| x'g\ eGg] ;To . lk|mlhofsf] l;+xf;g k|frLg If'b|]l;ofdf uf?8 eP e}+m lnl8ofsf] l;+xf;g uh]Gb| lyof] . lx§]nL ;fe|fHosf] d'Vo /fhwfgL xfQ';f; -af]ufhs'O{_ l;t 9]lkPsf] Onfsf lnl8of kg]{ x'gfn] lnl8of lx§L /fHosf] d'6' x'g ;S5 / lnl8ofnL -/fw]o_ g/]z ufOh]; v; -d];]s÷d]if÷d"lifs_ ePsfn] tL ljz'4 lx6\6]nL lyPgg\ . ltgn] cy{ xfQL g} nfUg] t/ cfk\mgf] sfzL efiffsf] ufOh]z -uh]Gb|_ kbjL ;sf/] . of] clGtd ufOh];sf] kfnf]df dfq xf]Og o;eGbf k"j{sf ufOh];sf kfnfdf klg d3f -d3jfM OGb|_x¿sf] lj/f]w ;xg'k/]sf] lyof] lnl8ofnL uh]Gb| -u'Uu'_x¿n] . ;DejtM uf]u -ufOh];_sf lj/f]wL dfuf]d -d3jf_x¿ lyP ;'b'/ k"jf]{Q/sf ldtfGgLx¿ . tL lyP d];]s -d]if_  d"ns . ltgn] g} kfqf]sf] l;+x /flzdf d"lifs of]lg kfP . oL d"lifs -d];]s_n] g} Psflt/ d]if/flz lbP / csf{lt/ l;+x/flz . ldtfGgL g/]z t';/Qsf] gfd bz/y;Fu ldn]af6 / bz/ysf afa'sf] gfd ch ePaf6 ldtfGgLx¿ g} d]if / l;+x /flznfO{ hf]8\g] d];]s -d"lifs_ k|tLt x'G5g\ . ltgn] /flznfO{ l;+x /f]Hg'sf kl5 ltgn] l;+xn;+;f/ -clk|msf_lt/ cfFvf uf8\g'sf] /x:o n's]sf] x'g;S5 . Ppk|mfl6; -eb|fuËf_ / 6fOlu|; -r}qfuËf_n] ctLtdf >fj0f tfn -n]s Eofg_ sf] af6f] d];f]kf]6fldofsf dfG5] k|frLg If'b]|l;of;Dd cfOk'Ug] x'Fbf oL b'O{ gbLnfO{ d[u elgPsf] x'g'k5{ . log} d[ux¿n] b]vfPsf] af6f] eP/ ;'d]/;Dd k'u] v; -sfzL_x¿ . clg ToxfFaf6 ltgn] clk|msf -l;+xn ;+;f/_sf] :jfdL x'g] ;kgf b]Vg yfn] .
v  
d";f lsg elgof] t d3f -dfuf]u_nfO{ < afOandf ltgnfO{ d];]s -jf d':sL_ atfOPsf] 5 . ctM d3jf -OGb|_x¿ d";f sxnfP . s'n, u'n, a'n, o'n cflb e}+m ;fFk -;k{÷;a{÷ :nfe_ af6 hf]lug logn] gs'n -dfu'n, dfa'n / dfo'n cyf{t\ do"/_ ;Fu dfq ;lGw u/]gg\ ltgn] e/0fL -edL{_ d"nsf gfu -nfËf_ ;Fu /fd|f] gftf /fv] . gfuOt/ s]xL xfQL klg lyP e}+m 5 . tL /]jtL gIfqsf xfQL k|tLt x'G5g\ . kSs} Tof] /]jtL l;+xsf] cwLg:y ePsLn] n]otL x'Fb} /]jtL sxnfO{ . l;+xnfO{ k|;Gg /fv]/ xfQL -P]/fjt_ dfly r9\g tof/ d3jf jf:tjdf pRr}M>jf 3f]8f] lyof] . To;n] z]ifgfusf] yfGsf]df /]jtL gfunfO{ dfofF u/]g . ;"o{gf/fo0fsf d3f / k"jf{kmfNu'gL b'j} gIfq d"lifs -d];]s_ ePsfn] tL lj6\7n -/f]dg_ / ;a{ -;k{_ sf ljkIfL lyP . /fhg}lts lj:tf/sf] sf/0fn] l;+xn;+;f/ -clk|msf_df k|efj hdfpg' k|d'v Wo]o ePsf] x'gfn] d3fsf], k"jf{kmfNu'gLsf] / pQ/fkmfNu'gLsf] l;/fgsf] l;+x/flzn] la/fnf]sf lj?4 lsNnfaGbL u/]sf] 5 .
/fhg}lts b[li6n] x]bf{ kfqf]sf kf/:kl/s lj/f]wdf k|d'v x'g\ o'n / dfo'n -;fFk / d'h'/_sf] lj/f]w . o;nfO{ csf]{ efiffdf ;fFk / u?8 -Gofp/L_sf] lj/f]w eGg ldN5_ csf]{ lj/f]w  xf] ufO{ / af3sf] lj/f]w . t];|f] xf] la/fnf] / d";fsf] lj/f]w . rf}+yf] xf] e}+;L / 3f]8fsf] lj/f]w . kfFrf} xf] xfQL / l;+xsf] lj/f]w . 5}6f}+ xf] af]sf / afFb/sf] lj/f]w . ;ftf}+ xf] s's'/ / d[usf] lj/f]w . ;fFk / Gofp/Lsf] lj/f]wdf xfd|f k[YjLgf/fo0f zfxsf] d]wf;L s'n uf?8 j+zL /fhf lsË ld8f;;Fu ;DalGwt ePsf] d]/f] ljZjf; 5 . pgsf k|ltåGåL lyP gfu -nfËf_ j+zsf edL{x¿ . nfËfnLx¿ ds{ -dÍ_ ;Dk|bfosf dg'io ePsfn] ltgnfO{ ld8f;]nL -d]wf;L_x¿ x]k]/ ds{6 eGby] . ds{6sf] cg'jfb dfª\u/ kof{oaf6 ug]{ tfdfËx¿sf] cflZjg -tf_ s'n klg nfËf -gfu_ lj/f]wL lyof] . nfËfnLx¿nfO{ ljrf/LeGbf 7"nf] hflu/ glbg" eGy] k[YjLgf/fo0f .
d]3f;L d"nsf g]jf/x¿ klg nfËf -gfu_ lj/f]wL Gofp/L x'g\ e}+m dnfO{ nfUg yfn]sf] 5 . g]kfnaf6 g]jf/ zAb hlGdP5 eGYof}+ xfdL . t/ cr]n d]/f] ljrf/ k]ml/Psf] 5 . d]3f;L zfxsf] uf?8 s'nnfO{ hf]/Lkf/Ln] Gofp/L d';f]] eGby] . o;n] ubf{ gfpF laufg]{n] Gof/;Dd eg]sf] ;'lgG5 . sf7df8f}+ -gfubx_sf gfu -nfËf_x¿nfO{ nv]6]/ g]jf/ -gs'n_ hfltn] pkTosf k|j]z u/]sf] /x]5 . d s]6fs]6L 5Fbf d]/f :ffyLx¿ g]jf/ eGof] eg] l/;fpFy] . ltgnfO{ g]kfn eGg'kYof]{ . g]jf/ eGbf Gofp/L d';f] x'g] ePsfn] tL g]jf/ sxnfpg tof/ gePsf /x]5g\ . g]jf/ eg]sf] uf?8j+zL eg]sf] /x]5 . lgk gfdsf uf]kx¿n] g]kfnnfO{ gfd lbP, t/ uf?8j}/Lx¿n] u?8e}+m ;'Gb/ gfdnfO{ laufbf{ hGd]sf] xf] g]jf/ . du/ afFb/ -dfª\u/_ ePs} lbg uf?8x¿ Gofp/L -g]jf/_ ePsf x'g\ . olb ;To o;f] gePsf] eP g]jf/x¿ du/e"ldnfO{ afFb/ b]z -dfSjfgk'/_ eGb}gy] . afa' b'i6 / g]jf/ Oi6 xF'b}g eGg] pvfg g]kfnL efiffdf du/n] lbPsf] x'g'k5{ . ;To s] xf] eg] Gofp/L / ;k{sf] åGådf g]jf/
-uf?8_ v; lzlj/df k5{g\ .
kfqf]sf gIfqsf] cf8df ctLtsf] Oltxf; vf]Hg] sfd clt hl6n ePsf]n] o;sf] l;Ëf] ufyf o; 7fpFdf c6fpg ufx|f] knf{ . ca d ss{6 /flz / ToxfFsf gIfq -k'gj{;', ltio Pj+ cZn]iff_sf ;xfotfn] s]xL eGg rfxG5' . ss{ b]z sfsL{x¿sf] pb\ud:yn xf] . To; ss{b]znfO{ Sofl/of klg elgGYof] . ss{b]z -Sofl/of_ xvdL ;d|f6\ 8]l/o; dxfg\sf 5AaL; k|fGtdWo] Ps lyof] .
u|L;sf] cg'>'lt eG5 dT:o eujfg\ -lsË dfOgf]; Û_sf] b]z xf] qmL6 -u|L;sf] Ps /fHo_ . xfd|f] k'/f0f klg eG5 dT:ob]zsf /fhf pkl/r/j;' lyP . u|L; rflx+ pkl/r/j;'nfO{ cf}/fg; eG5 . xfd|f] k'/f0f eG5 – pkl/r/j;'sf b'O{ kTgL -AofOt] lul/sf / NofOt] clb|sf_ lyP . d}n] lul/sf eg]/ Sofl/of -ss{b]z_ 7fg]sf] 5' clg clb|sf rflx+ dfpG6 c/f/t dfg]sf] 5' . k'/f0fn] clb|sflt/af6 Ps /fhs'df/ / Ps /fhs'df/L lbG5 . clb|sfn] lbPsL k'qL g} sf}/j–kf08jsL k|lktfdxL of]hgfuGwf -dT:ouGwf_ x'g\ . of]hg  eg]sf] ojgb]z a'emfpg] zAb cfof]lgogsf] cke|+z xf] . dxfef/tdf lul/sf -Sofl/of_n] ;fIft\ s] hGdfOg\, o;sf] j0f{g 5}g .
t/ dT:ok'/f0fdf qmL6nfO{ qmL6 -;ª\s[lt÷/fd|f] qmL6b]z_ elgPsf] 5 . kmut\, b]z eGg] ;f6f] ;ª\s[ltnfO{ Clif elgPsf] 5 . k'/f0f eG5, ;ª\s[ltsf b'O{ efO 5f]/f eP, h]7f uf}/LjLlt / sfG5f /lGtb]j . k'/f0f eG5, uf}/LjLltsf ;Gtfg afx'g / /lGtb]jsf ;Gtfg 5]qL eP . d}n] uf}/LjLlt Sofl/of -ss{b]z_ dfg]sf] 5' / /lGtb]j -5]qLsf] pTklQ:yn ch/a}hfg_ dfg]sf] 5' . kfqf]df ss{/flz l;+Ë} ;f}+af/] afx'g 5 .
ss{/flzsf gIfqx¿ qmdzM x'g\ k'gj{;', ltio / cZn]iff . cfhs} s't'Aa'l4lgofg]/ Pp6f :ynsf] gfd a'gaf{;L 5 . Tof] k'gj{;' xf]Og lsg eGg] < cfhsf] n]s Eofg gfds tfnsf] 5]pdf t'sL{d} t':kf gfds zx/ 5 . Tof] ltio xf]Og s;/L eGg] < cfhsf] y|];b'lgofF glhs} sfse'if'08L -qmf]l;of af]l:gof_ lgs6 lj6\7n -O6nL_ d"nsf] s'g} ynf] cZn]iff gfdn] kSs} lyof] xf]nf . xfdLnfO{ o:tf y'k|} xf]nfx¿sf] ;Defjgfsf] emf]nf af]sfpg ;Ifd kfqf]nfO{ Oltxf;sf] vf]hLdf Pp6f yk lbofnf] agfcf}+, d]/f] ;a};dIf of] laGtL 5 . olt laGtL u/L sndnfO{ oxL+ yGsfpF5' .
t/ ylGs;s]sf] snd ylGsg dfg]g . eGg yfNof]– ltio gIfq k'ik klg eP e}+m t}if dlxgf kf}if klg x'G5 . clg k'ioaf6 k'ik -k"mn_ x'G5 . k'ikaf6 k'is/ x'G5 / k'is/af6 kf]v/]n x'G5 . k'ik -ltio_sf] af/ ;f]daf/ eP e}+m xfdL k'is/x¿sf xfn;Dd gfd rfn kfOPsf ;f]dgfy cfq]osf] hGd ;+= %@) df ef/tsf] s0ff{6sdf ePsf] lyof] . ToxfFaf6 cfO{ ltgn] u'h/ftdf ;f]dgfysf] dlGb/ agfP .
If'b|]l;ofsf tan / d':sL -8«lj8 / d"lifs_ dWo] xfdL tan -tfldn jf 8«fle8_ ;d"xdf lyof}+ . Tof] ;d"xnfO{ tld{nf]O{ elgGYof] / tL k|frLg If'b|]l;ofsf] lnl;ofdf a:y] . lnl;of 5f]8]/ c/f/tsf] s'g d[unfO{ dfubz{s agfO{ tL k"j{ a9] of] vf]hLsf] ljifo 5 . clq kj{tdf lgs} ga;L cfq]o ePgf}+ xfdL . t/ ;+= %@) kl5 rflx+ xfdL u'h/ft 5f]8L sZdL/ nfUof}+ . xfd|f k"j{h b]jzdf{ -;+=&(!_ sZdL/ g/]z hkfkL8 ljgoflbTosf k|wfgdGqL eP . b]jzdf{sf] d[To' g]kfnsf ;]gfklt c/d'08«L;Fu o'4 ubf{ eof] .
tf/fk'~hn] clDasfk|;fb pkfWofo agL dnfO{ Oltxf; k9fPsf] xf]Og . g};lu{s ;Qf t h'Fuf rNg' dfq xf] . s'/f a'e\mg' jf ga'e\mg' JolStdf lge{/ oyfy{ xf] . dLg /flzdf lk:s]; -lt:s];÷l8:of÷df5f]_ 5Fbfsf] e}+m ss{6 /flzdf ltio -k'io÷k'is/÷af]sf]_ x'Fbfsf] d]/f] kf]v/ afx'g} sfod /xFbfsf] d]/f] cl:dtf xhf/f}+ jif{sf] ofqfkl5 klg afx'g} /x]sf]df d rlst 5' . bzfgg /fj0f eP/ qmL6 -dLge"ld_af6 /fd;]; k|yd cflbsf] d'n'sdf cfqmd0f ug]{ 6]g ;L lkk'N; gfdsf bz6fps]x¿ klg afx'g} lyP eG5 k'/f0f . s'g} gIfqn] d df5f] x'F eGb}g . /flzn] rflx+ eg]sf] 5 . t/ df5f] xf] eGg] /flz -dLgsf] clGtd gIfq /]jtL -cª\u|]hx¿sf] e]nf_ sf] rflx+ kfgLdf ;/f]sf/ 5 . kfgLåf/f ;~rflnt jfo'kª\vf xf] kfZrfTox¿sf] e]nf . xfd|f] /]jtLsf] xfQL klg /ltsfo{ ;DkGg ug{ ulx/f] hnfzo vf]Hg] k|f0fL xf] . hn geO{ gx'g] dLg -lk:s];_df k"jf{To k~rfË cg';f/ afx'g afh] x'g kfOPsf]df d dSv k/]sf] 5' . g]kfnsf :ki6 ax';ª\Vosx¿ x'g\ afx'g5]qL . tL zf]ifs /] oxfFsf a'h|'s qmflGtsf/Lx¿sf dtdf . Tof] b]z kSs} cd]l/sfeGbf w]/ pGgt 5 xf]nf hxfF ;'ljwfef]uL ax';ª\Vos 5g\ . hf]s/ g]tfx¿ xf] < ls g]kfnnfO{ cd]l/sfeGbf wgL 5 egL 3f]if0ff u/, gq hDd} afx'g / hDd} 5]qLnfO{ ;'ljwfef]uL 3f]lift ug]{ gsr/f] /fhgLlt Tofu . ltdLn] ;'ljwfef]uL 3f]lift u¥of} eg] s]xL klg ;'ljwf ;Gtfgn] kfpg] 5}gg\ eGg] 8/n] d Oltxf;nfO{ lsg n'sfpFm <